پرمنگنات پتاسیم چیست ؟ پرمنگنات پتاسیم (KMNO4 ) یک عامل اکسیداسیون است که مدت طولانی است در آبزی پروری استفاده می شود . در آبهای سیستم های بیمار و بخصوص لوله کشی شده استفاده می شود . یک اکسید کننده قوی قادر است ( از نظر شیمیایی ) ارگانیسم های آلی آب را از بین ببرد .
این مواد شامل ارگانیسم های غیر مطلوب مانند باکتریها ، انگل ها و قارچها و ارگانیسم های مطلوب مانند جلبکها و لیز آب ها است . به دلیل اینکه مواد شیمیایی نمی توانند ارگانیسم های مطلوب و غیر مطلوب را از هم تشخیص دهند پس روشن است که به روشی استفاده شوند که بیشترین سود و کمترین خسارت را به دنبال داشته باشد.
تغییر رنگ بوجود آمده در اثر استفاده از پرمنگنات پتاسیم زمانیکه پرمنگنات پتاسیم فعال می شود آب درون ظرف محتوی پرمنگنات پتاسیم به رنگ صورتی ارغوانی تغییر رنگ می دهد . در صورتیکه غیر فعال شده باشد ( بوسیله مواد آلی اکسیدیزینگ ) رنگ آب به رنگ زرد یا قهوه ای کدر تغیر می کند . این تغیر رنگ ابزار مهمی در بررسی عملکرد مواد شیمیایی است ( در ادامه درباره آن بحث شده است ) .
به هر حال این موضوع ممکن است پرمنگنات پتاسیم را برای ما برای استفاده در تانکهای زینتی یا تانکهایی که محتوای داخل آنها در معرض نمایش است غیر مطلوب باشند . چنانچه پرمنگنات پتاسیم همراه با بسیاری مواد شیمیایی دیگر در آب استفاده شود می تواند برای بی مهرگان و گیاهان آبی بسیار مضر باشد .
استفاده از پرمنگنات پتاسیم در مورد بیشتر ماهیان می توان از حمام طولانی مدت ( حداقل 4 ساعت ) در پرمنگنات پتاسیم با غلظت 2 میلی گرم در لیتر استفاده کرد ( در مورد سیستم های آب شیرین یا آب شور ) . پرمنگنات پتاسیم برای استفاده در سیستم های گردشی کاملا بی خطر بوده و زمانیکه با غلظت 2 میلی گرم در لیتر استفاده شود حداقل تاثیر را بر بیوفیلترها دارد . رنگ ارغوانی آب باید برای حداقل 4 ساعت باقی بماند .
اطلاعات بسیاری در زمینه استفاده از پرمنگنات پتاسیم در سیستم های آب شیرین وجود دارد اما کمبودهایی در زمینه اثر این ماده بر سیستم های دریایی شناخته شده است . پرورش دهندگان میتوانند مقاومت ماهیان شان را با مشاهده رفتار آنها در طی دوره درمان ارزیابی کنند.
این مطلب بخصوص زمانیکه درمان یک گونه برای بار اول در حال انجام باشد مهم می باشد . اگر ماهیان واکنش نشان دهند باید فورا مواد حذف شوند ( برای مثال باید مواد شیمیایی با آب شیرین رقیق شوند ) . بدلیل اینکه پرمنگنات پتاسیم بوسیله مواد آلی بی اثر می شود لذا در استخرها یا سایر سیستم هایی که تجمع این مواد زیاد است باید مقدار پرمنگنات اضافه شده را افزایش داد . راه بی خطر آن است که مقدار پرمنگنات پتاسیم تا 2 میلی گرم در لیتر افزایش یابد.
چنانچه رنگ آب در آغازاولین اقدام درمان در کمتر آز 4 ساعت از ارغوانی به قهوه ای تغیر رنگ دهد 2 میلی گرم در لیتر دیگر نیز باید اضافه شود . چنانچه استفاده از دوز 6 میلی گرم در لیتر هم نتوانست رنگ ارغوانی آب را برای مدت حداقل 4 ساعت حفظ کند ، باید سیستم فورا تمیز شود .
بیشتر ارگانیسم هایی که بوسیله پرمنگنات پتاسیم تحت درمان قرار گرفته اند در یک محیط غنی ارگانیکی شکوفا می شوند بنا برای ن بهبود و رعایت اصول بهداشتی می تواند اثر عجیبی در تاثیر درمان داشته باشد . پتاسیم پرمنگنات می تواند در یک حمام کوتاه مدت 30 دقیقه ای به غلظت 10 میلی گرم در لیتر استفاده شود . در این غلظت باید رفتار ماهیان مرتب و بادقت بررسی شود تا از مرگ و میر جلوگیری گردد.
این درمان مناسبی برای ماهیان ی است که از استخرها خارج و ببعد از ورود به ساختمان و دسته بندی با کشتی جابجا می شوند . بدنبال پتاسیم درمانی استفاده از غلظت کم ( 2-10 PPT) نمک ( کلرید سدیم ) بصورت درمان نیمه دائمی برای چندین روز یا هفته ( بستگی به رفتار گونه ) می تواند سودمند باشد . این ترکیب بخصوص در به حداقل رساندن عفونت کلومناریس بعد از دستکاری ماهیان می تواند موثر باشد . پرمنگنات پتاسیم می تواند به صورت یک ضدعفونی کننده سطحی در غلظت 10 میلی گرم در لیتر ( 30-60 دقیقه زمان تماس ) تا 500 میلی گرم در لیتر (30 ثانیه زمان تماس ) در یک تانک ماهی یا هچری استفاده شود. پتاسیم پرمنگنات باکتریها ، قارچها و بسیاری از عوامل انگلی را خواهد کشت اما ویروس کش نمی باشد .
تکرر درمان با توجه به مطالب بالا پرمنگنات پتاسیم یک اکسید کننده بلا استثناء است و در صورتیکه همراه با مواد شیمیایی زیادی استفاده شود می تواند بافت آبششی و موکوسها را بسوزاند. در شرایطی که به شیمی درمانی نیاز می باشد مانند درمان شیوع بیماری ایکتیوفتریوس ، پرمنگنات پتاسیم انتخاب خوبی نمی باشد . درمان ناموفق معمولا به دلیل یکی از 3 فاکتور زیر به دنبال استفاده از پرمنگنات پتاسیم تاثیر نامرغوبی حاصل می شود .
1- تشخیص نادرست یا ناقص
2- محاسبه و اندازه گیری نادرست در مقدار مواد شیمیایی مورد نیاز
3- وجود بیش از اندازه مواد آلی در سیستم باعث تخریب سریع مواد شیمیایی می شود .
برای اینکه درمان ناموفق صورت نپذیرد باید ماهیان بیمار برای تشخیص صحیح به آزمایشگاههای تشخیصی فرستاده شوند. حجم آبی که درمان در آن صورت می پذیرد ، دقت محاسبه برای اندازه گیری نسبت درمان ودقت اندازه گیری مواد شیمیایی استفاده شده برای ارائه یک دوز مناسب از ماده شیمیایی ضروری است . با توجه به اشارات بالا مقدار زیاد مواد آلی باعث تخریب سریع پرمنگنات پتاسیم و بنا برای ن ناکافی شدن زمان تماس با مواد شیمیایی می شود.
و این مسئله یکی از اصلی ترین مشکلات استخرهای به شدت ذخیره سازی شده است . اندازه گیری میزان پرمنگنات پتاسیم برای استفاده برای محاسبه مقدار ماده شیمیایی مورد نیاز یک فرمول ساده میتواند استفاده شود : نسبت درمان × ضریب تبدیل × حجم = مقدار ماده شیمیایی حجم استخر یا تانک با واحد گالن اندازه گیری می شود . ضریب تبدیل 0038/0 بوده و مقدار ماده شیمیایی به گرم محاسبه می شود .
چنانچه نسبت درمان 2 میلی گرم در لیتر و حجم 250 گالن باشد : 2 × 0038/0 × 250= مقدار ماده شیمیایی جدول 1 – رایج ترین ضریب تبدیل برای استفاده در اندازه گیری مقدار ماده شیمیایی برای استفاده در واحد حجم آب با غلظت 1ppm)1 میلی گرم در لیتر ) استفاده از نوعی ماده محلول یک روش دیگر برای اندازه گیری مقدار پرمنگنات پتاسیم مصرفی میکس کردن آن با یک ماده محلول است . یک ماده محلول ، محلول غلیظی از ماده شیمیایی است که مقدار کم آن می تواند برای یک استخر تحت درمان کافی باشد و زمانی که تانکهای گوناگون یا درمانهای متفاوتی اعمال می شود استفاده می گردد.
یک روش ساده برای ساخت ماده محلول پرمنگنات پتاسیم ،افزودن 285 گرم از پرمنگنات پتاسیم به یک بطری آب مقطر یک گالونی و میکس کردن کامل آن است . این محلول با غلظت 1mg در lit به نسبت 1 قطره در هر گالن استفاده می شود. بنا برای ن برای دست یافتن به غلظت 2mgدر lit محلول باید به نسبت 2 قطره در هر گالن رهاسازی شود. ماده محلول باید در یک منطقه خنک و تاریک نگهداری شده و به صورت سالیانه جایگزین شود.
در درمان سیستم های بزرگتر باید به خاطر داشت که 20 قطره برای 1 میلی لیتر کافی است یا 1 سانتی متر مکعب چنانچه مایع بوسیله یک سرنگ اندازه گیری شود. بنا برای ن 1 ml از محلول 10 گالن آب را با یک غلظت 2 میلی گرم در لیتر درمان می کند. پیشگیریهای حفاظتی در زمان استعمال پرمنگنات پتاسیم پرمنگنات پتاسیم یک ماده بسیار بی خطر برای استعمال است . اما به هر حال تمام مواد شیمیایی باید با ملاحظات لازم بکار گرفته شوند.
پرمنگنات پتاسیم به راحتی به لباس و دست رنگ پس می دهد. رنگی شدن پوست دردناک نمی باشد اما ممکن است ناخوشایند بوده و ناپدید شدنش تا چند روز بطول بیانجامد . رنگ قهوه ای منتقل شده به لباسها می تواند دائمی و ثابت باشد .هنگام کار با پرمنگنات پتاسیم استفاده از محافظ چشم ، دستکش ولباس کار توصیه می شود. پرورش دهندگان ماهی و آکواریوم داران بعضی اوقات مواد شیمیایی را میکس می کنند . این مطلب که فرمالین و پرمنگنات پتاسیم هرگز میکس نشوند بسیار مهم است زیرا که ترکیب آنها می تواند منفجر شود .
پرمنگنات پتاسیم یک اکسید کننده قوی است که می تواند برای درمان بیماریهای عفونی سطحی ماهیان استفاده شود . تاثیرات این ماده می تواند اغلب انگلهای خارجی مانند قارچها و عوامل باکتریایی را از بین ببرد . اغلب ماهیان می توانند با غوطه ورسازی طولانی مدت در 2 میلی گرم در لیتر محلول پرمنگنات پتاسیم درمان شوند اگرچه بعضی گونه ها می توانند در برابر آن حساس باشند و حمام در 2میلی گرم در لیتر آن را تحمل نمی کنند.

بخاطر این خصوصیت اکسیدکنندگی شدیدش نباید بیش از یک بار در هفته استفاده شود وگرنه ممکن است مرگ و میر اتفاق بیافتد . این ماده برای استفاده در سیستم های دریایی و چرخشی تا غلظت 2 میلی گرم در لیتر بی خطر است . این ماده به پوست و لباس رنگ می دهد بنا برای ن باید احتیاطهای لازم را به کار برد . هرگز نباید پرمنگنات پتاسیم و فرمالین را به طور مستقیم با هم میکس کرد زیرا قابل انفجار و اشتعال می باشد.

شـکـلات از درخـت کـاکـائو (CACAO TREE) تـهیه میگیردد.

درخت کاکائو معمولا درنواحی استوایی و بویژه در آمریکای
جنوبی، آفریقا و اندونزی می رویـد. مـیـوه درخـت کاکائو به
بزرگی یــک آنـاناس کوچک است. دانه های این میوه همان
دانـه های کاکائو را تشکیل میدهند(CACAO BEANS). دانه
های کاکائو از لحاظ کیفیت به 3 دسته تقسیم میگردند:

1-CRIOLLO: دانه های کریولو گرانقیمت ترین، کمیابترین
و بهترین نوع از دانه کاکائو میباشد.

2-FORASTERO: دانـه های فـوراسترو سخت تر از کریولو
بوده و %80 کاکائو جهان را به خود اختصاص میدهد.

3- :TRINITRIO دانه های تریـنیتریو نــوع پـیوندی دو دانه
فــــوق میباشد. %15 کل کاکائو جهان را به خود اختصاص
میدهد.

تاریخ مصرف شکلات به 1500 سال پیش بازمیگردد که برای نخستین بار قوم مایا در آمریکای مرکزی و متعاقب آنان آزتک ها در مکزیک کنونی اقدام به تولید شکلات و مصرف آن کردند. اما نحوه تولید شکلات آزتکها و مایاها با شکلات امروزی تفاوت داشت آنان پودر کاکائو را با فلفل (جای شکر) و دیگر ادویه ها ترکیب کرده و مصرف میکردند. آنان  این فراورده را خوکوآت (آب تلخ)=(XOCOATL) مینامیدند.



نحوه تولید شکلات

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1- ابتدا دانه های کاکائو را به حال خود رها کرده (معمولا یک هفته) تا تخمیر گردند.

2-سپس دانه  های کاکائو را زیر نور خورشید خشک میکنند.

3- سپس دانه های کاکائو را برشته میکنند. این عمل سبب سست شدن پوسته دانه های کاکائو گردیده و طعم دانه ها را خارج میسازد.

4- سپس دانه های کاکائو را بوجاری میکنند. بدین معنی که مقابل جریان هوا قرار میدهند. این عمل سبب جداسازی مغز دانه کاکائو(NIB)  از پوسته کاکائو میگردد.

5-با آسیاب مغز دانه های کاکائو مایع غلیظ و لزجی حاصل میگردد که عصاره شکلات (CHOCOLATE LIQUOR) نامیده میگردد. عصاره شکلات، شکلات خالص و بسیار تلخ مزه میباشد.

6-در این مرحله شکلات دو مسیر را طی میکند. یا همان عصاره شکلات قالبریزی شده و وارد بازار میگردد و یا وارد مراحل بعدی فراوری میگردد.

7-توسط پرسهای هیدرولیکی عصاره شکلات را تحت فشار قرار داده و چربی آن را جدا میسازند.چربی شکلات  کره کاکائو (COCOA BUTTER) نامیده میگردد.هنگامی که کره کاکائو از عصاره شکلات جدا گشت چیزی که باقی میماند کیک کاکائو خشک میباشد.

8-با آسیاب کیک خشک کاکائو پودر کاکائو(COCOA POWDER)  حاصل میگردد.

9- برای تهیه شکلات عصاره شکلات میباید مراحل تکمیلی خاصی را طی نماید. این مراحل به قرار زیر میباشد:


 1- اضافه کردن مواد افزودنی همچون شکر، وانیل و شیر به عصاره شکلات.

2- در این مرحله شکلات توسط غلطکها و همزنهای صنعتی کاملا بهم زده شده و ورز داده میشود. این مرحله ممکن است 3 روز بطول انجامد. هدف از این مرحله ترکیب یکنواخت مواد افزودنی با عصاره شکلات، کاهش رطوبت و حذف اسیدهای فرار عصاره شکلات، و از آنجایی که عصاره شکلات ظاهر و حالتی شن مانند دارد این مرحله به عصاره شکلات ظاهرو حالت یکدست و همواری میبخشد.

3- در این مرحله طی فرایندی شکلات به آرامی و آهستگی حرارت داده شده و سپس مجددا به آهستگی سرد میگردد. این مرحله سبب میگردد تا مولکولهای کره کاکائو به پایدارترین حالت کریستالی خود در بیایند. در غیر اینصورت کره کاکائو پس از در قالب ریختن شکلات از شکلات جدا میگردد (مانند جدا گشتن خامه از شیر). درخشندگی خاص سطح شکلات نیز به این  مرحله بستگی دارد.

زندگی با طعم شیرین‌کننده‌های مصنوعی امروزه برخی مردم از مواد شیرین‌کننده به عنوان جایگزین شکر استفاده می‌کنند و گفته می‌شود حتی افراد دیابتی هم می‌توانند براحتی از آن استفاده کنند. استفاده از شیرین‌کننده‌هایی که به طور مصنوعی ساخته می‌شوند، می‌تواند خطر چاقی و اضافه وزن و نیز ابتلا به دیابت را کاهش دهد، ولی باید توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد این مواد هم می‌تواند مضر باشد. پس بهتر است با این نوع شیرین‌کننده‌ها آشنا شوید تا به اندازه مناسب از آنها استفاده کنید.

شیرین‌کننده‌های مصنوعی موادی هستند که به جای شکر از آنها استفاده می‌شود و به خاطر درصد شیرینی بالایی که دارند به میزان کمتری برای شیرین کردن مواد از آنها استفاده می‌شود و نیز کالری بالای شکر را هم ندارند و کالری کمتری به بدن می‌رسانند. از این‌رو در کاهش وزن و کنترل وضعیت بیماران دیابتی نقش بسزایی دارند. به طور کلی این مواد شیرین‌کننده در نوشابه‌ها، غذاهای کنسروی، دسرها، ماست، قرص‌های شیرین‌کننده کاربرد دارند و از انواع شیرین‌کننده‌های مصنوعی می‌توان به ساخارین، آسپارتام، سوکرالوز، آسه سولفام و نئوتام اشاره کرد.

ساخارین: ساخارین یکی از شیرین‌کننده‌های مصنوعی به حساب می‌آید که 200 تا 700 برابر شیرین‌تر از شکر است. از این ماده در پخت و پز انواع مربا، آدامس، آبنبات، دسرها، نوشیدنی‌ها و نیز در محصولات آرایشی، ویتامین‌ها و داروسازی استفاده می‌شود. این ماده کالری ندارد، قند خون را افزایش نمی‌دهد، ولی پس از مصرف طعم تلخی در دهان به جا می‌گذارد.

سال‌ها پیش آزمایشی که روی موش‌های نر انجام شد، ساخارین را یکی از متهمان ابتلای آنها به سرطان مثانه برشمرد، چون ساخارین در آن زمان تنها ماده شیرین‌کننده مصنوعی بود، بنابراین روی محصولات حاوی این ماده نوشته شد ساخارین مضر است و با روی کار آمدن شیرین‌کننده‌های دیگر، مواد حاوی ساخارین خریداری نداشت.

ولی پس از سال‌ها آزمایش‌ها نشان داد به خاطر درصد مصرف بالای ساخارین در موش‌ها، امکان تولید سرطان در آنها افزایش می‌یابد و چنین مقداری در انسان مصرف نمی‌شود، بنابراین برای انسان‌ها کاملا بی‌خطر است. پس از آن هشدار روی محصولات حاوی ساخارین برداشته شد. در حال حاضر ساخارین از بی‌خطرترین شیرین‌کننده‌های مصنوعی به شمار می‌رود.

آسپارتام، متهم ردیف اول: آسپارتام از جنجال برانگیزترین شیرین‌کننده‌های مصنوعی است که تاکنون کشف شده است.

دانشمندان این ماده را سال 1965 به دست آوردند و وزارت غذا و داروی آمریکا حدود 26 سال بعد آن را برای استفاده در شیرین‌کننده‌های رومیزی، آدامس، غلات صبحانه، ژلاتین، نوشیدنی‌ها، آبنبات و پخت و پز تایید کرد. آسپارتام 200 برابر از شکر شیرین‌تر است و برخلاف ساخارین، بعد از مصرف طعم تلخ در دهان باقی نمی‌گذارد. این ماده مقداری کالری دارد، ولی چون میزان کمی از آن مورد استفاده قرار می‌گیرد، دریافت کالری از آن قابل توجه نیست.

آسپارتام در محلول‌ها قابل حل است، در سراسر بدن پراکنده می‌شود و در بافت‌های بدن رسوب می‌کند و برخلاف ساخارین در بدن هضم نمی‌شود. این ماده شیرین‌کننده گاهی با عوارضی همراه است که ممکن است به آهستگی یا بسرعت ایجاد شود یا ممکن است واکنش‌های حادی را در افراد ایجاد کند.

برخی تحقیقات حاکی از آن است که مصرف مقدار بالای آسپارتام می‌تواند خطر ابتلا به سرطان خون و تومورهای مغزی را افزایش دهد، ولی مطالعات گسترده‌ای که در این زمینه صورت گرفت، این ادعا را رد و مصرف آن را بی‌خطر اعلام کرد. اما با تمام اتهاماتی که به آسپارتام وارد می‌شود، وزارت غذا و داروی آمریکا (FDA)‌ معتقد است این شیرین‌کننده بی‌خطر است و وجود آن در مواد غذایی خطری برای مصرف‌کنندگان به دنبال ندارد و بسیاری از عوارض آن را تکذیب می‌کنند.

سوکرالوز: سوکرالوز تنها ماده شیرین‌کننده‌ای است که از شکر واقعی گرفته شده و سال 1998 مورد تأیید قرار گرفته است. این ماده حدود 600بار از شکر شیرین‌تر است و طعمی مشابه شکر دارد و در انواع غذاها و نوشیدنی‌ها بخوبی حل می‌شود. ولی برخلاف شکر باعث پوسیدگی دندان‌ها نمی‌شود. این شیرین‌کننده در صورتی که به صورت تنها در ماده غذایی استفاده شود، کالری نخواهد داشت. به طورکلی سوکرالوز در مواد پخته شده بیشتر کاربرد دارد و یکی از پرطرفدارترین شیرین‌کننده‌های مصنوعی به شمار می‌رود. این ماده از لحاظ ایجاد توده‌های سرطانی یا ایجاد مشکل در سیستم باروری و عصبی مشکلی برای انسان ایجاد نمی‌کند و مقدار مجاز آن برای انسان روزانه 5 میلی‌گرم تعیین شده است.

آسه سولفام: این شیرین‌کننده مصنوعی همانند آسپارتام است و سال 1988 مورد تأیید قرار گرفته است. این ماده که در محصولاتی چون آدامس و انواع نوشیدنی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد 200برابر از شکر شیرین‌تر است و به طور کلی برای بهبود طعم مواد غذایی و حفظ شیرینی غذاها کاربرد دارد. آسه سولفام در حیوانات باعث بروز تومورهای سرطانی بدخیم و کاهش قند خون می‌شود، ولی در انسان مشکلات خاصی ایجاد نمی‌کند، هر چند مصرف زیاد آن ممکن است شما را با افسردگی، تهوع و گیجی مواجه کند. اما متأسفانه آزمایش خاصی در این زمینه صورت نگرفته است.

نئوتام: این ماده شیرین‌کننده مشابه آسپارتام است و سال 2002 مورد تأیید قرار گرفت. از این شیرین‌کننده در بیشتر مواد غذایی جز گوشت قرمز و مرغ استفاده می‌شود. نئوتام درصد شیرینی بالاتری دارد و حدود 7 تا 13 هزار برابر شیرین‌تر از شکر است. این ماده کیفیت طعم مواد غذایی را تا حد زیادی بهبود می‌بخشد. تحقیقات صورت گرفته روی نئوتام هیچ عارضه مشخصی را با مصرف این ماده در انسان شناسایی نکرده است و به اعتقاد پزشکان این نوع شیرین‌کننده مشکل خاصی را هم ایجاد نمی‌کند.

افرادی که مجاز به مصرف هستند

مواد شیرین‌کننده مصنوعی به دلیل کالری کم و شیرینی بالایشان، به مقدار کمتری مورد استفاده قرار می‌گیرند و در واقع گزینه مناسبی برای افراد دیابتی محسوب می‌شوند.

اگر شما فردی دیابتی هستید باید به ترکیبات محصولی که می‌خرید، توجه کنید و در صورت وجود بیش از یک ماده شیرین‌کننده در مواد غذایی مختلف از مصرف آنها خودداری کنید. پزشکان مصرف این مواد را در دوران بارداری توصیه نمی‌کنند، چرا که هم خطر بروز توده‌های سرطانی را افزایش می‌دهد و هم خطر زایمان زودرس را بالا می‌برد. در هر صورت باید با پزشک درباره میزان مصرف مشورت کنید.

شیرین‌کننده‌های مصنوعی ارتباطی با چاقی ندارند

یکی از ادعاهایی که درباره شیرین‌کننده‌های مصنوعی مطرح است، بروز اضافه وزن با مصرف این مواد است. عده‌ای بر این باورند که کم کالری بودن شیرین‌کننده‌های مصنوعی باعث ولع بیشتر فرد برای خوردن می‌شود، به حدی که باعث اضافه وزن و چاقی می‌شود. از طرفی دیگر برخی تحقیقات نشان می‌دهد مصرف شیرین‌کننده‌های مصنوعی که کم کالری‌تر هستند، می‌تواند عادت غذایی ما را تغییر دهد تا به این ترتیب، تمایل کمتری به‌مصرف غذاهای شیرین‌کننده داشته باشیم. ولی به طور کلی هیچ استدلال دقیقی مبنی بر تأثیر مستقیم این مواد شیرین‌کننده روی بالا رفتن وزن افراد وجود ندارد و بهترین روش این است که مراقب تغذیه خودتان باشید.

به خاطر داشته باشید که بیماریها یک شبه پدیدار نمیگردند بلکه در طی سالها بر اثر پیروی از  رژیمهای غذایی نامناسب ایجاد میگردند.بنابراین مصرف نوشابه های گازدار را به حداقل ممکن رسانده و در عوض به نوشیدن آب وآب میوه های طبیعی روی آورید. هرگاه هم که هوس مصرف نوشابه های گازدار را کردید حتما از نی استفاده کنید تا از تماس مستقیم نوشابه با دندانها خودداری کرده باشید.

امـروزه مصرف نوشابه های گازدار بطور فزاینده میان مـردم

باب گردیده است. اما  آیـا مـصـرف کنـنـدگان از مـضرات این

نوشابه های رنگارنگ با خبرند؟ پیـش از آن کـه جـــرعه ای

دیـگر از نـوشـابـه خـود را بــنوشید بهتر است این مـقاله را

مطالعه نمایید:

پــژوهشگران مضرات مصرف نوشابه های گازدار را چـنـیـن

برمیشمارند:

1- پـوسیدگی دندانها: تمام نوشابه های گازدار خاصیت

اســیدی داشته و سبب فرسایش مینای دندانها میگردند.

همچنین میزان قند بالای این گـونه مـحــصولات پوسیدگی

دندانها را تسریع میکنند.

2- چاقی: نوشابه های گازدار عمدتا از آب تصفیه شده، افزودنیهای مصنوعی و شکر تصفیه شده تهیه میگردند. بنابراین فاقد هرگونه ارزش تغذیه ای بوده و تنها به  خاطر میزان  قند بالایشان دارای کالری زیادی میباشند که سبب چاقی در فرد مصرف کننده میگردند. در نوشابه های رژیمی نیز جای شکر معمولی از آسپارتام استفاده میکنند که در ضمن آنکه یک ماده اشتها آور میباشد برای سلامتی نیز مضر بوده و مصـرف آن میگرن، سرگیجه و کاهش توان حافظه را بدنبال دارد.

3- سوء تغذیه: افرادی که به مصرف  نوشابه های گازدار اعتیاد دارند و از طرفی که این محصولات موجب کاهش اشتها میگردند بنابراین فرد معتاد تنها به مصرف نوشابه های گازدار روی آورده و دچار سوء تغذیه میگردند.هنگامی که شما در بطری یک نوشابه گازدار را میگشایید بلافاصله حبابها و گازهای موجود در آن به بیرون جهیده وظاهر میگردند.گاز اینگونه محصولات بسبب وجود  اسید فسفریک و دی اکسید کربن در ترکیباتشان میباشد که سبب اسیدی گشتن اینگونه محصولات نیز میگردند.PH  نوشابه های گازدار بین 2.5 تا 3.5 میباشد که موجب پدید آمدن محیطی اسیدی در معده میگردند. در کل مسیر سیستم گوارش تنها معده قادر به مقاومت در برابر چنین محیط اسیدی میباشد. اما در دیگر اعضای سیستم گوارش بدن مانند دهان، گلو و مری در پی مصرف نوشابه های گازدار محیط اسیدی ناهنجاری ایجاد میگردد. چراکه مخاط دهان، گلو و مری بسیار در برابر اسید حساس و آسیب پذیر میباشند. اسید فسفریک موجود در این نوشابه ها نیز با رقابت با اسید هیدروکلریک معده عملکرد صحیح معده را تحت تاثیر قرار میدهد. هنگامی که معده ناکارآمد میگردد غذای مصرفی گوارش نیافته باقی مانده و سبب سوء هاضمه و نفخ میگردد. افرادی که از زخم معده و

سوزش سر سینه رنج میبرند باید از مصرف نوشابه های گازدار جدا خودداری کنند.

4- تاثیر بروی کلیه ها: هنگامی که میزان اسید فسفریک خون افزایش می یابد کلیه ها قادر بدفع سریع آن نمیباشند بنابراین فشار مضاعفی بروی کلیه ها تحمیل میگردد. مصرف نوشابه های گازدار سبب  میگردد تا کلسیم از استخوانها برداشته شده و درون خون جریان یابد این امر موجب رسوب کلسیم اضافی در کلیه ها گردیده که در نهایت منجر به سنگ کلیه میگردد.

5- تاثیر بروی پوست: خون اسیدی بروی عملکرد گلوتایتون تاثیر میگذراد. گلوتایتون یک آنزیم با خاصیت آنتی اکسیدانی میباشد. علاوه بر آن نوشابه های گازدار فاقد هرگونه مواد معدنی و ویتامین میباشند. افرادی که نوشابه مصرف میکنند معمولا مصرف آب میوه، شیر و حتی آب را کاهش میدهند و بدن خود را از ویتامینها و مواد معدنی که برای سلامتی پوست ضروری میباشند محروم میسازند. بنابراین پوستشان بیشتر دچار چین و چروک  میگردد.

6- تاثیر بروی استخوانها: اسید فسفریک موجود در نوشابه های گازدار ماده ای بسیار سمی میباشد. در صنعت از اسید فسفریک بعنوان سختی گیر آب استفاده میگردد. به این طریق که اسید فسفریک سبب زدودن کلسیم و منیزیوم از آب سخت میگردد. اسید فسفریک در بدن نیز دارای عملکرد مشابهی میباشد. یعنی یون کلسیم را از استخوانها بر داشته و پوکی استخوانها را سبب میگردد.

7- تاثیر کافئین: به نوشابه های گازدار عمدا کافئین افزوده میگردد تا ایجاد اعتیاد و وابستگی در مصرف کنندگان خود کنند. کافئین موجود در نوشابه های گازدار با سرعت بیشتری نسبت به دیگر نوشیدنیهای حاوی کافئین  مانند قهوه و چای جذب بدن میگردد. کافئین سبب برهم خوردن نظم خواب گردیده، علایم پیش از قاعدگی را تشدید کرده و سبب کم آبی در بدن میگردد.

? برخی از فلزات موجود در مواد غذایی

? سرب

سرب یکی از فلزات سنگین است که بطرق مختلف ، سبب آلودگی محیط و در نتیجه ایجاد عوارض مسمومیت حاد و یا مزمن در انسان میشود. تماس دراز مدت با این فلز سبب تجمع آن در بدن شده و یکی از مواد سرطانزا به حساب میآید. آلودگی مزارع و گیاهان به واسطه راه یابی فضولات کارخانجات که با ترکیبات سرب سروکار دارند، باعث افزایش میزان سرب در شیر و گوشت دامهائی که در مراتع چرا میکنند، شده و بطور مستقیم یا غیرمستقیم آلودگی غذای انسان را سبب میشود.

حداکثر میزان سرب برحسب استانداردهای موجود در کشورهای مختلف در آب آشامیدنی 50 میکروگرم در لیتر (ppb) و در مواد غذایی ، 2 میلیگرم در کیلوگرم (ppm) میباشد. همچنین لحیم قوطیهای کنسرو و در برخی موارد ، حاوی سرب است و نگاهداری غذا در این قوطیها بخصوص در مورد اغذیه اسیدی سبب پیدایش سرب در ماده غذایی میشود.

? مس

مس یکی از عناصر لازم در تغذیه انسان و دام است و به مقادیر کم در تولید هموگلوبین خون موثر است. به مقدار زیاد در اغذیه ایجاد عوارض و مسمومیت مینماید. استاندارد مس در بیشتر کشورها ، 20ppm در اکثر مواد غذایی است و در نوشابهها و آب میوه این مقدار 2ppm میباشد. وجود مس در شیر به عنوان کاتالیزور در تسریع اکسیداسیون چربی و تغییر طعم شیر موثر است و میزان 2ppm مس در شیر و یا کره ، مدت نگاهداری این مواد را کاهش میدهد. همچنین وجود مس در میوهها و سبزیهای قوطی شده ، میزان ویتامین C موجود را کاهش میدهد.

? قلع

مواد غذایی حاوی قلع در انسان ایجاد مسمومیت مینماید. گزارشهای متعددی مبنی بر مسمومیت افراد ناشی از مصرف آبمیوه و یا مشروبات نگاهداری شده در قوطی ، در دست است. در صنایع غذایی ، قوطیهای فلزی که به منظور نگاهداری اغذیه بکار میروند، اغلب بوسیله یک ورقه قلع پوشیده میشوند. اغذیه مختلف بخصوص اغذیه اسیدی و همچنین اغذیه گوگرددار مانند ماهی و گوشت در مدت نگاهداری با سطح فلز قوطی ایجاد واکنش نموده و قسمتی از فلز در آن حل میشود. حداکثر مجاز قلع در اغذیه در بیشتر کشورها 250ppm است.

? افزودنیهای مواد غذایی

? محافظها

نگهدارندهها ، مواد ی شیمیایی هستند که با جلوگیری از رشد میکروارگانیسمها و اکسیداسیون مواد اکسید شونده و کنترل فعالیت آنزیمها ، فساد مواد غذایی را به تاخیر انداخته و مدت نگهداری آنها را طولانی مینمایند.

? تثبیت کنندهها و استحکام دهندهها

شامل مواد ی مانند صمغها ، نشاسته و دکسترین و ژلاتین و بعضی ترکیبات پروتئینی و غیره میباشد که در اثر ترکیب آنها با آب مواد غذایی ، خاصیت چسبندگی به ماده غذایی داده و حالت ژلهایشکل تولید میکنند و در بیشتر پودینگها ، سسهای سالاد ، انواع ژله و غیره استفاده میشود.

? مکملهای غذایی

مکملهای غذایی ، مواد ی هستند که به عنوان تکمیل کننده و تقویت کننده به مواد غذایی اضافه میشوند. مثلا ویتامین D به شیر ، ویتامینهای گروه B به محصولات غلات ، ویتامین A یا بتاکاروتن به مارگارین و روغنهای گیاهی ، ویتامین C به آبمیوهجات کنسرو شده و مصنوعی که از اسانس ، شکر و رنگ تهیه میشوند، افزوده میگردند.

? امولسیون کنندهها

امولسیون کنندهها مواد ی هستند که به عنوان استحکام دهنده و ایجاد امولسیون برای روغن در آب ، آب در روغن ، گاز در مایعات و گاز در جامدات بکار میروند که یا از امولسیون کنندههای طبیعی مانند لیستین و یا از امولسیون کنندههای مصنوعی مانند مونو یا دی گلیسریدها و اسیدهای چرب و مشتقات آنها استفاده میکنند.

? بی رنگ و سفید کننده ، اصلاح کننده و تعدیل کننده نشاسته

مواد اکسیدانی مانند پراکسید هیدروژن جهت سفید کردن شیری که جهت تهیه نوع خاصی از پنیر است، استفاده میشود. همچنین برای تغییر رنگ آرد تازه آسیاب شده و کیفیت عمل آوری نان ، از مواد اکسیداسیون استفاده میشود.

? عوامل اسید کننده

این عوامل مواد ی هستند که جهت پایین آوردن PH به مواد غذایی افزوده میشوند که ضمن اصلاح طعم ، بطور غیرمستقیم از رشد باکتریها جلوگیری نموده و مدت زمان استریل محصولات کنسرو را کمتر مینمایند. همچنین باعث جلوگیری از شکرک زدن مرباجات در غلظتهای زیاد میگردند. این مواد عبارتند از: اسید سیتریک ، اسید استیک ، اسید مالیک و ... .

? طعم دهندهها

برای تغییر طعم و اصلاح طعم مواد غذایی از طعم دهندههای طبیعی مانند ادویهجات و اسانسهای طبیعی و یا از طعم دهندههای مصنوعی مانند اسانسها استفاده میشود. اسانسهای طبیعی را از میوه ، گل ، برگ و غیره گیاهان توسط تقطیر در خلاء بدست میآورند. بعضی از اسانسهای مصنوعی عبارتند از: بنزآلدئید با طعم گیلاس ، اتیل بوتیرات با طعم آناناس و متیل آنترانیلات با طعم انگور و ...

? رنگها

رنگها مواد رنگی مختلفی میباشند که به صورت طبیعی و یا مصنوعی تهیه شده و جهت خوشمنظر کردن و یا متحدالشکل کردن و گاهی هم برای مخفی کردن و نامحسوس جلوه دادن عیوب و تقلب در فراوردههای غذایی بکار میروند.

در یک تعریف ساده، ضدآفتاب ها موادی هستند که با مالیدن آنها بر روی پوست، از تاثیر منفی اشعه های مضر نور خورشید بر پوست کاسته می شود.
اما در ورای این تعریف بدیهی، انتخاب یک ضدآفتاب خوب کار آسانی به نظر نمی رسد زیرا امروزه در نسل جدید ضدآفتاب ها، برندهای مختلف و متنوعی عرضه می شود که یک شرکت مدعی است در ضدآفتاب تولیدی خود از فناوری هلیوپلکس (Helioplex) استفاده کرده و دیگری ادعا می کند که دارای SPF بسیار بالایی است و الی آخر.
همچون ضدآفتاب ها دارای رده ها و تقسیم بندهای مختلفی هستند که هر یک کارکرد و اثر خاص خود را دارد.
با توجه به این گزینه های مختلف و البته سردرگم کننده، انتخاب یک ضدآفتاب خوب که با پوست شما سازگاری داشته باشد، به اطلاعات خاصی نیاز دارد.

میزان محافظت از پوست در برابر UVA در ضدآفتاب ها درج نمی شود اما گزینه دیگری که در اختیار شما قرار دارد، توجه به اجزای تشکیل دهنده کرم است.
بنا به توصیه کارشناسان، مواد تشکیل دهنده ضدآفتاب باید شامل فیلترهای فیزیکی و شیمیایی باشد.

بعضی از مواد تشکیل دهنده ضدآفتاب ها عبارتند از:

نگهدارنده‌ها

برای جلوگیری از رشد باکتری در لوازم آرایشی، استفاده از مواد نگهدارنده در آنها لازم است. استفاده از روغن‌های ضروری و یا پارابن‌ها (اتیل‌ها، پروپیل‌ها، بوتیل‌ها)، بلامانع می‌باشد. پارابن‌ها مواد غیر سمی هستند که توسط، مقامات نظارتی، تأیید شده‌اند.  امولسیفایر که موجب مخلوط‌ صاف و قوام کرم‌ها می‌شوند؛ همچون اسید لینولئیک   Humectants روغن‌ها و چربی‌هایی هستند که به طور معمول استفاده می‌شوند؛ همچون گلیسیرین و گلیکول که همچون یک مرطوب کننده‌ عمل می‌کنند و مانع از دست رفتن آب پوست می‌شوند و از خشک شدن آن پیشگیری می‌کنند.

سیلیکون
بافت کرم را نرم و یکدست و کاربرد آن‌را برای مصرف کننده آسان‌تر می‌کند. گاهی اوقات برای حفاظت پوست از آفتاب، به کرم‌ها، مواد ضد آفتاب همچون دی‌اکسید تیتانیوم و اکسید روی و یا متوکسی سینامیت Methoxy cinnramaate octyle اضافه می‌شود. علاوه بر این مواد، گاهی برای مراقبت بیشتر پوست، مواد خاص در مقادیر کوچک به محصول اضافه می‌گردد؛ مثل AHA که خاصیت ضد پیری دارد.

در فهرست زیر به برخی از این مواد خاص اشاره شده که البته خاصیت بعضی از آنها اثبات نشده است:
 آلفاهیدروکسی اسید
آلفاهیدروکسی و یا اسید میوه شامل اسید سیتریک از اسید میوه و اسید مالیک سیب و اسید لاکتیک شیر می‌شود. این سه گروه در ترکیب با یکدیگر آلفاهیدروکسی اسید را تشکیل می‌دهند.

 اسید گلیکولیک
اسید حاصل از نیشکر است که اغلب برای AHA استفاده می‌شود.AHA ، انقلابی در محصولات مراقبت از پوست به وجود آورد که خواص آن تقریبا از دوران رومی‌ها شناخته شده بود و اولین مقاله علمی در مورد آن در سال 1974 به چاپ رسید. در مقدار کم ممکن است موجب کمی سوزش شوند و در مقادیر بالا در موارد زیر موثر خواهند بود:  کاهش علائم آشکار پیری  درمان آکنه   افزایش رنگدانه‌های پوستی   مقادیر قوی AHA فقط باید توسط متخصصان و سالن‌های زیبایی استفاده شود. آنها باید تحت نظر متخصص و همراه با کرم ضد آفتاب استفاده گردند.
 اسیدهای آمینه
اسیدهای آمینه موجب ساخت پروتئین می‌شوند که در مو و پوست انسان وجود دارند. شرکت‌هایی که ادعا می‌کنند محصولات پروتئینی آنها از طریق پوست جذب بدن می‌شود. این ادعا به لحاظ علمی اثبات نشده است.
 آنتی‌اکسیدان‌ها
رادیکال‌های آزاد موجود در بدن به سلول‌های بدن آسیب می‌رسانند و علل بسیاری از بیمار‌ها هستند. این رادیکال‌ها روی پوست نیز تاثیر منفی گذاشته و موجب چین و چروک و پیری پوست می‌شوند. آنتی‌اکسیدان‌ها می‌توانند فعالیت‌های رادیکال‌های آزاد را کاهش دهند و به بدن کمک کنند تا سلول‌های آسیب‌دیده را ترمیم کند. بسیاری از میوه‌ها و محصولات طبیعی حاوی آنتی‌اکسیدان هستند، مثل توت‌فرنگی، انگور، آلبالو و … امروزه بسیاری از تولیدکنندگان در محصولات آرایشی خود از عصاره هسته انگور و یا ویتامین C,A و E استفاده می‌کنند؛ ولی در حال حاضر مدرک قطعی وجود ندارد که اثبات کند آنتی‌اکسیدان موجود در کرم‌ها نیز می‌تواند موثر واقع شود.
 اسید اسکوربیک
نام شیمیایی مولکول ویتامینC  است که به نام‌های فسفات منیزیم نیز شناخته شده است. از آنجایی که این ویتامین ناپایدار اما تحریک کننده پوست است، در بسیاری از محصولات آرایشی به کار می‌رود. ویتامین C نوعی آنتی‌اکسیدان است که می‌تواند رنگ پوست را روشن کند و امروزه یکی از محبوب‌ترین ترکیبات در محصولات بهداشتی و آرایشی است.
 اسید بتاهیدروکسی(BHA)
رایج‌ترین اسید سالیسیلیک و از عوامل ضد التهابی و لایه‌برداری است و به همین دلیل در درمان لک و جوش صورت بسیار مفید می‌باشد؛ اما توجه داشته باشید که استفاده مکرر می‌تواند موجب واکنش و حساسیت پوستی شود.
 سرامیدها
این ماده که به صورت طبیعی در پوست یافت می‌شود، به حفظ رطوبت پوست کمک می‌کند. سرامید مصنوعی، امروزه یکی از موادی است که گفته می‌شود می‌تواند نشانه‌های پیری را به تاخیر بیندازد. ممکن است این ادعا در آینده‌ای بسیار نزدیک به اثبات برسد.
 کوآنزیم Q10
این کوآنزیم که به طور طبیعی در پوست وجود دارد، یک آنتی‌اکسیدان و عامل ضد باکتری است که با افزایش سن مقدار آن کاهش می‌یابد و موجب پیری پوست می‌شود. تاکنون ادعاهای تولید Q10 در کرم‌ها و لوسیون‌ها بی‌اساس بوده است و هنوز دانشمندان موفق به تولید آن به طور مصنوعی نشده‌اند. Idebenone نوع ضعیف‌تری از این آنزیم و در واقع قوی‌ترین آنتی‌اکسیدانی است که دانشمندان موفق به تولید آن شده‌اند که در کاهش پیری پوست موثر است و توسط Allergan (تولید کننده بوتاکس) تولید می‌شود.
 کلاژن
از آنجا که کلاژن مولکولی بسیار بزرگ است، نمی‌تواند مستقیما جذب پوست شود و فقط روی سطح پوست باقی می‌ماند و خاصیت بسیار کمی خواهد داشت.
 چای سبز

یک عنصر محبوب است که امروزه در بسیاری از محصولات آرایشی بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. چای سبز حاوی پلی فنل و نوعی آنتی‌اکسیدان است که خواص ضد التهابی دارد؛ به همین دلیل قرار دادن کیسه‌های چای سبز (البته سرد) روی چشم، تورم آن را کاهش می‌دهد.
اسید هیالورونیک
پروتئین بسیار ضروری است که در پوست یافت می‌شود و خواص مرطوب کنندگی بسیار قوی دارد و می‌تواند بیش از 100 برابر وزن خودش آب جذب کند؛ ولی حتما باید با غلظت صحیح مورد استفاده قرار گیرد.

بعضی از ضدآفتاب‌ها دارای مواد معطر، رنگی، نگهدارنده یا دیگر اجزایی هستند که ممکن است برای بعضی‌ افراد حساسیت پوستی ایجاد کند. چنانچه سابقه هر نوع حساسیت یا آلرژی (دارویی، فصلی، غذایی و...) را دارید، حتما قبل از استفاده از ضدآفتاب با پزشک خود مشورت کنید. برچسب و دفترچه راهنمای محصولات را حتما با دقت بخوانید. اگر پوست‌تان حساس است، ضدآفتابی بخرید که مواد حساسیت‌زای این‌چنینی نداشته باشد یا به طور مشخص برای پوست‌های حساس تهیه شده باشد.

کرم ضد آفتاب بچه ها برای پوست حساس نوزادان و کودکان است که به راحتی توسط مواد شیمیایی موجود در کرمهای ضد آفتاب بزرگسالان تحریک می شود بنابر این در کودکان از کرمهای ضد آفتاب دارای پارا آمینو بنزوئیک اسید ( PABA ) و بنزوفنون ها مانند ( dioxybenzone, oxybenzone, or sulisobenzone ) اجتناب کنید کرمهای ضد آفتاب با درجه کمتر در کودکان مناسب است کرمهای ضد آفتاب دارای دی اکسید تیتانیوم و اکسید روی باشد .
برای بچه های 6 ماهه یا بزرگتر کرم های ضد آفتاب طراحی شده است برای کودکان ضد آفتاب با SPF 15 یا بالاتر مناسب است آکادمی اطفال آمریکا توصیه می کند که نوزادان زیر 6 ماه به دور از آفتاب نگه داشته شوند و از ضد آفتاب برای آنها استفاده نشود.
برای افرادی که پوست حساس مانند روزاسه دارند ممکن است کرم های ضد آفتاب طراحی شده برای کودکان مناسب باشد  که در آنها از دی اکسید تیتانیوم یا اکسید روی به جای مواد شیمیایی مانند PABA پارا آمینو بنزوئیک اسید، dioxybenzone, oxybenzoner, sulisobenzone استفاده شود. اگر شما سوزش پوست یا آلرژی دارید از کرمهای ضد آفتاب دارای الکل، عطرها و یا مواد نگهدارنده اجتناب کنید.