سفارش تبلیغ
صبا ویژن

شکر و مضرات شکر

مضرات شکر

چیزهایی که در مورد مضرات شکر نمی دانید اینجا بخوانید.



مضرات شکر که به آن سم سفید هم می گویند، زیاد است که بخشی از آنها را در زیر می خوانید:



ماده کریستالی سفید رنگی که بعنوان شکر می شناسیم، یک ماده مصنوعی و فرآیند شده است که اغلب از نیشکر یا چغندر قند بدست می آید.

قند موجود در نیشکر و چغندر قند بعد از جداسازی تمام املاح، ویتامین ها، پروتئین، آنزیم و سایر مواد مغذی مفید، در کارخانه تصفیه شده و به ساکاروز خالص تبدیل می شود. چیزی که بعد از فرآیند باقی می ماند، ماده مصنوعی غلیظ شده ای است که استفاده از آن نه تنها چندان فایده ای برای بدن انسان ندارد بلکه مضراتی هم دارد که در ذیر خواهید خواند:



آیا می دانستید

که شکر سیستم ایمنی بدن را از کار می اندازد. پس از هر بار مصرف محصولات شکردار گلبولهای سفید بدن (نوتروفیلها) از کار می افتند و تا 2 الی 5 ساعت بدن کاملا آماده آلوده شدن به هر نوع ویروس یا باکتری خواهد بود. طبق تحقیقات پس از هر بار خوردن چیزی شیرین سیستم ایمنی بدن تا 75? کارایی خود را از دست می دهد و این دقیقا بهترین زمان برای فعال شدن میکروبها و ویروسها است؟



آیا می دانستید

که شکر تعادل مواد معدنی بدن را بر هم میریزد. چون شکر ماده ای است فاقد ویتامین و فاقد مواد معدنی و فاقد فیبر. شکر ماده ای زائد است که بدن انسان قادر به هضم و جذب آن نیست از اینرو برای اینکه ساختار ملکولی شکر شکسته شود بدن مجبور است از مواد معدنی محلول در بدن مصرف کند تا بتواند شکر را هضم کند. در نتیجه تعادل عناصر معدنی مثل کلسیم- منیزیوم و پتاسیم و سدیم و... بر هم می ریزد؟



آیا می دانستید

که بر خلاف تصور همگان این شکر است که کلسترول بد خون LDL را به شدت بالا می برد و کلسترول خوب را پایین می آورد و در کل سبب بالا رفتن کلسترول می شود. این روغن حیوانی نیست که کلسترول را بالا می برد؟



آیا می دانستید

که شکر سبب ترشح بیش از اندازه هورمون آدرنالین در بدن می شود. احساس اضطراب بیش از اندازه، آشفتگی و بد خلقی از نتایج آن هستند؟



آیا می دانستید

که شکر سبب بی حوصلگی است و کسانی که شکر مصرف می کنند به هیچ عنوان میلی به ورزش کردن و فعالیت های بدنی ندارند؟



آیا می دانستید

که تقریباً 95 درصد افراد با درجات مختلفی به مصرف شکر معتاد هستند؟



آیا می دانستید

که از روزی که نوزاد بدنیا می آید  در غذای تکمیلی او شکر میریزیم، اثرات مضر آن بر جسم و روح نوزاد شروع می شود؟



آیا می دانستید

که شکر در کودکان سبب کاهش هوش و پایین آمدن نمره های درسی است؟



آیا می دانستید

که بر خلاف آنچه پزشکان به شما می گویند خوردن چیزهای چرب تری گلیسیرید را بالا نمی برد بلکه این خوردن شکر است که تری گلیسیرید را بالا می برد؟



آیا می دانستید

که شکر باعث ضعف سیستم دفاعی بدن در برابر کلیه بیماریها می شود؟



آیا می دانستید

که شکر به کلیه ها آسیب می زند. عامل اصلی ایجاد سنگ کلیه مصرف شکر است؟



آیا می دانستید

که عامل اصلی سنگ مثانه مصرف همین شکر است؟



آیا می دانستید

که شکر مقدار عناصر کروم و مس بدن را کاهش می دهد؟



آیا می دانستید

که شکر در جذب شدن کلسیم و منیزیم اختلال ایجاد می کند. یعنی اگر لیوان شیر خود را با کیک یا شکلات میل می کنید هیچ کلسیمی در استخوان های شما ذخیره نخواهد شد؟



آیا می دانستید

که شکر یکی از عوامل اصلی سرطان از جمله سرطان های سینه و پروستات و کلون و رکتوم است؟



آیا می دانستید

که شکر مقدار گلوکز خون را بی جهت افزایش می دهد؟



آیا می دانستید

که شکر باعث ضعیف شدن بینایی است؟



آیا می دانستید

که شکر باعث باریک شدن رگهای خونی و در نهایت سکته قلبی و سکته مغزی می شود؟



آیا می دانستید

که شکر باعث ترش کردن معده است و برخلاف تصور عامه که وقتی ترش می کنند چیزی شیرین می خورند تا آن را رفع کند؟



آیا می دانستید

 که شکر ریسک مبتلا شدن به بیماریهای قلبی را بشدت زیاد می کند؟



آیا می دانستید

 که پیر شدن زود هنگام بدن (سفید شدن موها و چین و چروک پوست) به دلیل مصرف خوراکیهای شیرین است نه مصرف گوشت و پروتیین ؟



آیا می دانستید

که شکر سرعت اعتیاد به الکل و میل به اعتیاد به مواد مخدر را زیاد می کند ؟



آیا می دانستید

 که شکر تنها عامل پوسیده شدن دندانهاست یعنی اگر شکر مصرف نشود کسی به دندانپزشک نیاز نخواهد داشت ؟



آیا می دانستید

 که شکر عامل اصلی چاق شدن است ؟



آیا می دانستید

 که شکر عامل آرتروز مفاصل است و کسانی که آرتروز دارند و مواد شیرین زیاد می خورند روز به روز بدتر می شوند ؟



آیا می دانستید

 که یکی از عوامل اصلی بیماری آسم مصرف شکر است ؟



آیا می دانستید

 که شکر باعث آپاندیسیت می شود ؟



آیا می دانستید

 که شکر آب بزاق دهان را اسیدی می کند که برای دندانها ضرر دارد ؟



آیا می دانستید

 که شکر میزان ترشح هورمون رشد را کم می کند. جوانان کوتاه قد نتیجه مصرف شکر هستند ؟



آیا می دانستید

 که شکر عامل اصلی بالا رفتن فشار خون است ؟



آیا می دانستید

 که شکر ساختار پروتئین ها را به هم می ریزد در نتیجه بدن قادر به جذب آنها نخواهد بود ؟



آیا می دانستید

 که آلرژی به غذاهای گوناگون نتیجه مصرف شکر است ؟



آیا می دانستید

 که ایجاد اگزما در کودکان از عواقب مصرف شکر است ؟



آیا می دانستید

 که آب مروارید بر اثر مصرف شکر به وجود می آید ؟



آیا می دانستید

 که بزرگترین خطر مصرف شکر این است که ساختمان DNA را می شکند و آن را تغییر می دهد که در نتیجه سلولها سرطانی می شوند ؟



آیا می دانستید

که شکر سبب تولید رادیکال های آزاد در خون و افزایش ریسک سرطان است ؟



آیا می دانستید

 که شکر فعالیت هورمونها را بر هم میزند ؟



آیا می دانستید

 که مصرف شکر انعطاف پذیری ماهیچه ها و اندام بدن را کم می کند بطوریکه با کوچکترین حرکت ورزشی عضلات منقبض می شوند و درد می گیرند ؟



آیا می دانستید

 که شکر سبب افزایش تقسیم سلولهای کبد و سرطان کبد می شود ؟



آیا می دانستید

 که شکر مقدار چربی کبد را زیاد می کند ؟



آیا می دانستید

 که شکر اندازه کلیه ها را بزرگ می کند ؟



آیا می دانستید

 که اختلال در کار پانکراس از اثرات شکر است ؟



آیا می دانستید

 که عامل یبوست و خشکی روده شکر است ؟



آیا می دانستید

 که شکر ریسک بسته شدن رگهای خونی را زیاد می کند ؟



آیا می دانستید

 که سردردهای بی موقع و بی دلیل و میگرن بر اثر مصرف چیزهای شیرین است ؟



آیا می دانستید

 که شکر امواج مغزی دلتا- آلفا و تتا را زیاد می کند که در نتیجه این افزایش قدرت تمرکز و تصمیم گیری در انسان از بین می رود ؟



 

آیا می دانستید

که عامل اصلی افسردگی شکر است. مردم عامی تصور می کنند با خوردن چیزی شیرین روحیه شان شاد خواهد شد در حالیکه کاملا بر عکس است. شادی حاصل از خوردن شیرینی به خاطر اعتیادی است که به آن دارید و با خوردن آن آرامش می یابید اما در روحیه و امواج مغزی شما اثر متضاد دارد ؟



آیا می دانستید

 که وحشتناکترین بیماری قرن یعنی آلزایمر که با حواس پرتی های کوچک شروع می شود بر اثر مصرف شکر بوجود می آید. این به آن معناست که تا 25 سال دیگر نیمی از جمعیت میانسال کره زمین آلزایمر خواهند داشت و مرگ زجرآوری در انتظارشان است ؟



آیا می دانستید

که شکر عامل اصلی پوکی استخوان است. چگونه؟ شکر ماده ای زائد است که فاقد هر گونه ویتامین یا مواد معدنی است و بدن قادر به هضم و جذب آن نیست. از این رو سلولها مجبور هستند برای شکستن ملکولهای شکر از املاح کلسیم و منیزیوم ذخیره در استخوانها استفاده کنند. هر چه بیشتر چیزهای شیرین مصرف شود کلسیم بیشتری از استخوانها خارج شده و در فرایند هضم شکر مصرف می شود. در نهایت استخوانها بعد از چند سال پوک می شوند. دلیل اصلی خرابی دندانها نیز همین است. کلسیم از دندانها استخراج شده و دندان به مرور پوسیده و خراب می شود. مصرف شیر در این هنگام سودی ندارد مخصوصا اگر همراه کیک و شیرینی باشد؟



شیرین کننده های مصنوعی

شیرین کننده مصنوعی

زندگی با طعم شیرین‌کننده‌های مصنوعی امروزه برخی مردم از مواد شیرین‌کننده به عنوان جایگزین شکر استفاده می‌کنند و گفته می‌شود حتی افراد دیابتی هم می‌توانند براحتی از آن استفاده کنند. استفاده از شیرین‌کننده‌هایی که به طور مصنوعی ساخته می‌شوند، می‌تواند خطر چاقی و اضافه وزن و نیز ابتلا به دیابت را کاهش دهد، ولی باید توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد این مواد هم می‌تواند مضر باشد. پس بهتر است با این نوع شیرین‌کننده‌ها آشنا شوید تا به اندازه مناسب از آنها استفاده کنید.

شیرین‌کننده‌های مصنوعی موادی هستند که به جای شکر از آنها استفاده می‌شود و به خاطر درصد شیرینی بالایی که دارند به میزان کمتری برای شیرین کردن مواد از آنها استفاده می‌شود و نیز کالری بالای شکر را هم ندارند و کالری کمتری به بدن می‌رسانند. از این‌رو در کاهش وزن و کنترل وضعیت بیماران دیابتی نقش بسزایی دارند. به طور کلی این مواد شیرین‌کننده در نوشابه‌ها، غذاهای کنسروی، دسرها، ماست، قرص‌های شیرین‌کننده کاربرد دارند و از انواع شیرین‌کننده‌های مصنوعی می‌توان به ساخارین، آسپارتام، سوکرالوز، آسه سولفام و نئوتام اشاره کرد.

ساخارین: ساخارین یکی از شیرین‌کننده‌های مصنوعی به حساب می‌آید که 200 تا 700 برابر شیرین‌تر از شکر است. از این ماده در پخت و پز انواع مربا، آدامس، آبنبات، دسرها، نوشیدنی‌ها و نیز در محصولات آرایشی، ویتامین‌ها و داروسازی استفاده می‌شود. این ماده کالری ندارد، قند خون را افزایش نمی‌دهد، ولی پس از مصرف طعم تلخی در دهان به جا می‌گذارد.

سال‌ها پیش آزمایشی که روی موش‌های نر انجام شد، ساخارین را یکی از متهمان ابتلای آنها به سرطان مثانه برشمرد، چون ساخارین در آن زمان تنها ماده شیرین‌کننده مصنوعی بود، بنابراین روی محصولات حاوی این ماده نوشته شد ساخارین مضر است و با روی کار آمدن شیرین‌کننده‌های دیگر، مواد حاوی ساخارین خریداری نداشت.

ولی پس از سال‌ها آزمایش‌ها نشان داد به خاطر درصد مصرف بالای ساخارین در موش‌ها، امکان تولید سرطان در آنها افزایش می‌یابد و چنین مقداری در انسان مصرف نمی‌شود، بنابراین برای انسان‌ها کاملا بی‌خطر است. پس از آن هشدار روی محصولات حاوی ساخارین برداشته شد. در حال حاضر ساخارین از بی‌خطرترین شیرین‌کننده‌های مصنوعی به شمار می‌رود.

آسپارتام، متهم ردیف اول: آسپارتام از جنجال برانگیزترین شیرین‌کننده‌های مصنوعی است که تاکنون کشف شده است.

دانشمندان این ماده را سال 1965 به دست آوردند و وزارت غذا و داروی آمریکا حدود 26 سال بعد آن را برای استفاده در شیرین‌کننده‌های رومیزی، آدامس، غلات صبحانه، ژلاتین، نوشیدنی‌ها، آبنبات و پخت و پز تایید کرد. آسپارتام 200 برابر از شکر شیرین‌تر است و برخلاف ساخارین، بعد از مصرف طعم تلخ در دهان باقی نمی‌گذارد. این ماده مقداری کالری دارد، ولی چون میزان کمی از آن مورد استفاده قرار می‌گیرد، دریافت کالری از آن قابل توجه نیست.

آسپارتام در محلول‌ها قابل حل است، در سراسر بدن پراکنده می‌شود و در بافت‌های بدن رسوب می‌کند و برخلاف ساخارین در بدن هضم نمی‌شود. این ماده شیرین‌کننده گاهی با عوارضی همراه است که ممکن است به آهستگی یا بسرعت ایجاد شود یا ممکن است واکنش‌های حادی را در افراد ایجاد کند.

برخی تحقیقات حاکی از آن است که مصرف مقدار بالای آسپارتام می‌تواند خطر ابتلا به سرطان خون و تومورهای مغزی را افزایش دهد، ولی مطالعات گسترده‌ای که در این زمینه صورت گرفت، این ادعا را رد و مصرف آن را بی‌خطر اعلام کرد. اما با تمام اتهاماتی که به آسپارتام وارد می‌شود، وزارت غذا و داروی آمریکا (FDA)‌ معتقد است این شیرین‌کننده بی‌خطر است و وجود آن در مواد غذایی خطری برای مصرف‌کنندگان به دنبال ندارد و بسیاری از عوارض آن را تکذیب می‌کنند.

سوکرالوز: سوکرالوز تنها ماده شیرین‌کننده‌ای است که از شکر واقعی گرفته شده و سال 1998 مورد تأیید قرار گرفته است. این ماده حدود 600بار از شکر شیرین‌تر است و طعمی مشابه شکر دارد و در انواع غذاها و نوشیدنی‌ها بخوبی حل می‌شود. ولی برخلاف شکر باعث پوسیدگی دندان‌ها نمی‌شود. این شیرین‌کننده در صورتی که به صورت تنها در ماده غذایی استفاده شود، کالری نخواهد داشت. به طورکلی سوکرالوز در مواد پخته شده بیشتر کاربرد دارد و یکی از پرطرفدارترین شیرین‌کننده‌های مصنوعی به شمار می‌رود. این ماده از لحاظ ایجاد توده‌های سرطانی یا ایجاد مشکل در سیستم باروری و عصبی مشکلی برای انسان ایجاد نمی‌کند و مقدار مجاز آن برای انسان روزانه 5 میلی‌گرم تعیین شده است.

آسه سولفام: این شیرین‌کننده مصنوعی همانند آسپارتام است و سال 1988 مورد تأیید قرار گرفته است. این ماده که در محصولاتی چون آدامس و انواع نوشیدنی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد 200برابر از شکر شیرین‌تر است و به طور کلی برای بهبود طعم مواد غذایی و حفظ شیرینی غذاها کاربرد دارد. آسه سولفام در حیوانات باعث بروز تومورهای سرطانی بدخیم و کاهش قند خون می‌شود، ولی در انسان مشکلات خاصی ایجاد نمی‌کند، هر چند مصرف زیاد آن ممکن است شما را با افسردگی، تهوع و گیجی مواجه کند. اما متأسفانه آزمایش خاصی در این زمینه صورت نگرفته است.

نئوتام: این ماده شیرین‌کننده مشابه آسپارتام است و سال 2002 مورد تأیید قرار گرفت. از این شیرین‌کننده در بیشتر مواد غذایی جز گوشت قرمز و مرغ استفاده می‌شود. نئوتام درصد شیرینی بالاتری دارد و حدود 7 تا 13 هزار برابر شیرین‌تر از شکر است. این ماده کیفیت طعم مواد غذایی را تا حد زیادی بهبود می‌بخشد. تحقیقات صورت گرفته روی نئوتام هیچ عارضه مشخصی را با مصرف این ماده در انسان شناسایی نکرده است و به اعتقاد پزشکان این نوع شیرین‌کننده مشکل خاصی را هم ایجاد نمی‌کند.

افرادی که مجاز به مصرف هستند

مواد شیرین‌کننده مصنوعی به دلیل کالری کم و شیرینی بالایشان، به مقدار کمتری مورد استفاده قرار می‌گیرند و در واقع گزینه مناسبی برای افراد دیابتی محسوب می‌شوند.

اگر شما فردی دیابتی هستید باید به ترکیبات محصولی که می‌خرید، توجه کنید و در صورت وجود بیش از یک ماده شیرین‌کننده در مواد غذایی مختلف از مصرف آنها خودداری کنید. پزشکان مصرف این مواد را در دوران بارداری توصیه نمی‌کنند، چرا که هم خطر بروز توده‌های سرطانی را افزایش می‌دهد و هم خطر زایمان زودرس را بالا می‌برد. در هر صورت باید با پزشک درباره میزان مصرف مشورت کنید.

شیرین‌کننده‌های مصنوعی ارتباطی با چاقی ندارند

یکی از ادعاهایی که درباره شیرین‌کننده‌های مصنوعی مطرح است، بروز اضافه وزن با مصرف این مواد است. عده‌ای بر این باورند که کم کالری بودن شیرین‌کننده‌های مصنوعی باعث ولع بیشتر فرد برای خوردن می‌شود، به حدی که باعث اضافه وزن و چاقی می‌شود. از طرفی دیگر برخی تحقیقات نشان می‌دهد مصرف شیرین‌کننده‌های مصنوعی که کم کالری‌تر هستند، می‌تواند عادت غذایی ما را تغییر دهد تا به این ترتیب، تمایل کمتری به‌مصرف غذاهای شیرین‌کننده داشته باشیم. ولی به طور کلی هیچ استدلال دقیقی مبنی بر تأثیر مستقیم این مواد شیرین‌کننده روی بالا رفتن وزن افراد وجود ندارد و بهترین روش این است که مراقب تغذیه خودتان باشید.



بتاکاروتن

بتاکاروتن

دانستنی‌های بتاکاروتن:
بتاکاروتن به‌عنوان ماده پیش‌ساز ویتامین A و محلول در چربی در بدن شناخته می‌شود که در مواد غذایی گیاهی وجود دارد. بتاکاروتن یکی از مواد آنتی‌اکسیدانی قوی به‌شمار می‌رود که از تولید رادیکال‌های آزاد اکسیژن در بدن جلوگیری می‌کند و از ‌این رو در بدن عملکرد مستقل از ویتامین Aدارد.

رادیکال‌های آزاد اکسیژن گونه‌ای از واکنش‌های سریع وپایدار هستند که طی روند متابولیک طبیعی بدن و به علت قرار گرفتن در معرض منابع خارجی مثل دود سیگار، مواد سمی‌ محیطی و نور ماورای بنفش در بدن تولید می‌شوند و می‌توانند مخاطرات زیادی برای سلامت انسان ‌ایجاد کنند. رادیکال‌های آزاد قادرند پروتئین و چربی‌های غشای سلول‌ها را تخریب کنند. بیماری‌هایی مانند سرطان، بیماری‌های قلبی عروقی، سکته‌های مغری و قلبی، کاتاراکت (آب مروارید)، بیماری پارکینسون، اختلال هماهنگی حسی وحرکتی در سیستم عصبی و روماتیسم مفصلی نمونه‌هایی از مشکلاتی است که در اثر رادیکال‌های آزاد ‌ایجاد می‌شود. بتاکاروتن در مقابل‌ این مشکلات اثر حفاظتی دارد. در چند بررسی بالینی نشان داده شده است که در بیش از 50 درصد بیمارانی که لکه‌های سفید روی مخاط دهان دارند مثل علایم قبل از سرطان، بتاکاروتن نقش برگرداننده دارد. در چند مطالعه دیگر روی بیمارانی که زخم‌های پیش سرطانی در ناحیه شش‌ها داشته‌اند نیز برگشت مشابهی به عمل بتاکاروتن به اثبات رسیده است.

چون بدن قادر به ساختن بتاکاروتن نیست بنابراین به منابع خارجی آن نیازمند است. مقادیر توصیه شده روزانه بتاکاروتن برای مردان 6 میلی‌گرم و برای زنان 8/4 میلی‌گرم است. در دوران بارداری وشیردهی میزان نیاز افرایش می‌یابد. به‌طور متوسط 2/1 تا 3/1 ویتامین A رژیم غذایی از بتاکاروتن تامین می‌شود. اگر به توصیه‌های انجمن ملی سرطان آمریکا عمل کنیم باید نسبت بتاکاروتن به ویتامین A در رژیم غذایی حدود 9 به 1 باشد. منابع غذایی غنی بتاکاروتن شامل سبزی‌های زرد ونارنجی و میوه‌ها وسبزی‌های دارای برگ سبز تیره هستند. بتاکاروتن موجود در میوه‌ها و سبزی‌ها بسته به گونه آنها، فصل، طول مدت نگهداری، موقعیت رشد و درجه رسیدگی به آنها متغیر است. هویج، کدو حلوایی، فلفل دلمه‌ای زرد و قرمز، گوجه‌فرنگی، برگ‌های سبزتیره کاهو، چغندر، اسفناج، هلو، شلیل، آلو، زردآلو، گرمک، طالبی، انبه، خرمالو و نارنگی از جمله منابع غذایی عمده بتاکاروتن هستند.
بتاکاروتن به علت عمل آنزیم ودر معرض نور و اکسیژن قرار گرفتن، برخی از فعالیت‌هایش را در موادغذایی در طی نگهداری آنها از دست می‌دهد. ازدست دادن آب سبزی‌ها و میوه‌ها به‌طور عمده فعالیت بیولوژیکی بتاکاروتن را کاهش می‌دهد. اما منجمد کردن مواد غذایی پایداری بتاکاروتن را کاهش نمی‌دهد. از نظر جذب، عوامل زیادی در رژیم غذایی از جمله چربی‌ها و پروتئین جذب بتاکاروتن را تحت تاثیر قرار می‌دهند. تقریبا 10 تا 50 درصد از کل بتاکاروتن مصرفی در مجرای گوارشی جذب می‌شود. در دیواره روده کوچک بتاکاروتن به‌وسیله آنزیم دی اکسیژناز به ویتامین A (رتینول) تبدیل می‌شود. وقتی دریافت بتاکاروتن از رژیم غذایی زیاد می‌شود، میزان جذب آن کاهش می‌یابد. اگر فردی ویتامین A کافی داشته باشد، تبدیل بتاکاروتن کاهش می‌یابد. بنابراین، بتاکاروتن یک منبع خوب ویتامین A برای بدن به‌شمار می‌رود. برخی از افراد بیشتر در معرض خطر کمبود بتاکاروتن قرار دارند. برای مثال پایین بودن سطح بتاکاروتن خون در افراد سیگاری و کسانی که داروهای کاهش دهنده فشار خون و یا قرص‌های ضدبارداری مصرف می‌کنند، گزارش شده است. بتاکاروتن اضافی به‌طور عمده در بافت‌های چربی بدن ذخیره می‌شود و به‌طور مستمر تبدیل به ویتامین A می‌شود. اما مصرف زیادتر از معمول آن می‌تواند موجب هایپرکاروتنوئید بشودکه طی آن رنگ پوست به‌خصوص در کف دست و پاها زرد رنگ می‌شود، اما‌ این رنگ زرد پوست در زمانی که مصرف آن کاهش یافته و یا قطع می‌شود، برطرف می‌شود.

مطالعاتی که در انسان برای ارزیابی‌ایمنی بتاکاروتن انجام شده است نشان داده است در افرادی که روزانه 50 تا80 میلی گرم بتاکاروتن مصرف می‌کردند، آثار مضر مشاهده نمی‌شود و نتیجه گرفته شده که بتاکاروتن برای انسان یک ماده غیر سمی‌است. خواص آنتی‌‌اکسیدانی بتاکاروتن به اثبات رسیده است و مطالعات اپیدمیولوژیکی متعددی ارتباط کاهش خطر سرطان را با دریافت بالای بتاکاروتن نشان داده است. در صنایع غذایی بتاکاروتن به عنوان رنگ خوراکی و منبع ویتامین A، به محصولات غذایی از جمله روغن‌های خوراکی، غلات و نوشیدنی‌ها اضافه می‌شود. کره، مارگارین و آب میوه‌های صنعتی اغلب با بتاکاروتن غنی می‌شوند. مراجع علمی ‌و متخصصان تغذیه و همچنین انستیتو ملی سرطان آمریکا گنجانیدن انواع سبزی‌ها و میوه‌ها را در برنامه غذایی روزانه برای تامین ویتامین‌ها و املاح به‌ویژه ویتامین‌های آنتی‌ اکسیدان مانند بتاکاروتن قویا توصیه می‌کنند.



مراحل تصفیه فاضلاب - مواد منعقد کننده در فاضلاب

تصفیه فاضلاب

تصفیه فاضلابwastewater                   



هدف از تصفیه فاضلاب                                  


1- تامین شرایط بهداشتی برای زندگی مردم
2- پاک نگهداری محیط زیست
3- بازیابی فاضلاب
4-تولید کود طبیعی
5-تولید انرژی

 مراحل تصفیه فاضلاب

مرحله اول(تصفیه مقدماتی): وشامل است بر تصفیه ی فیزیکی از قبیل آشغال گیری، دانه گیری ، ته نشینی مواد معلق و بالاخره خشک کردن ودفع لجن.
مرحله دوم (تصفیه ثانویه ):  که شامل است بر تصفیه زیستی با استفاده از باکتریها ی گوناگون هوازی موجود در فاضلاب و تصفیه ی زیستی با استفاده باکتر های بی هوازی برای تصفیه فاضلاب و لجن.
مرحله سوم (تصفیه پیشرفته و یا تصفیه نهایی ) : شامل است بر زلال سازی و کاربرد یک وچند روش از تصفیه ی تکمیلی زیر :
_ ادامه ی فرایند نیترات زدایی
_گذرانیدن فاضلاب از صافی های ماسه ای و یا micro filtration
_ activated  carbon
_ نمک زدایی باروش تعویض یون
_ روش اسموزی وارونه و ........
نکته: گندزدایی فاضلاب هنگام بیرون آمدن از تصفیه خانه (پساب ) ، فرایندی است اجباری و باید در هر حالتی که تصفیه خانه طرح شده باشد اجرا گردد.
نکته : در صورتی  که تمام تاسیسات یک تصفیه خانه به درستی کار کنند ، می توان در مرحله ی دوم تصفیه آلودگی فاضلاب را 90 تا 96 درصد کاهش داد واین کاهش آلودگی برای برقراری ظوابط لازم جهت دفع فاضلاب به منبع های طبیعی آب  حفظ بهداشت و پاک نگه داشتن محیط زیست کافی است. ولی در صورتی که بخواهیم از فاضلاب تصفیه شده برای آبیاری فضا های سبز درون شهرها استفاده کنیم یک تصفیه ی پیشرفته که مرحله ی سوم را تشکیل دهد لازم می باشد.
نکته: ضریب تبدیل آب مصرفی به فاضلاب در شهرهای ایران را می توان 50تا 80 درصد انتخاب نمود . در مقابل ممکن  است حدود 10 تا 30 درصد دبی فاضلاب خانگی را به صورت فاضلاب های غیر مجازی مانند آب های سطحی ناشی از بارندگی به فاضلاب خانگی افزود.
نکته : در طراحی یکان های گوناگون تصفیه خانه ی فاضلاب و محاسبه ی مدت زمان توقف فضلاب در آنها ، باید نوسان های تولید فاضلاب در شهر نیز مورد توجه قرار گیرند.

انواع و خواص فاضلاب ها

1-فاضلاب های خانگی  ( Domestic  wastewater)
خواص فاضلاب های خانگی در سطح یک کشور تقریبا یکسان و تنها غلظت آنها بسته به مقدار مصرف سرانه ی آب در شهرها تغییر می کند.
رنگ فاضلاب -  رنگ فاضلاب خانگی نشان دهنده ی عمر آن است. (فاضلاب تازه :خاکستری ، فاضلاب کهنه : تیره و سیاه )
بوی فاضلاب- ناشی از گازهای است که در اثر متلاشی شدن مواد آلی بوجود می آید . بوی فاضلاب کهنه بیشتر ناشی از گاز H2S می باشد.(گاز هیدروژن سولفوره : فعالیت باکتری های بی هوازی ، گاز کربنیک : مهمترین گازی است که از کار باکتری های هوازی تولید می شود.)
درجه ی اسیدی - فاضلاب های خانگی خالص و تازه معمولا حالتی خنثی و یا متمایل به قلیایی دارند . با شروع عمل گندیدگی درجه ی اسیدی فاضلاب کاهش می یابد. ( افزایش دما : افزایش سرعت عمل گندیدن)
دمای فاضلاب-  به علت فعالیت باکتری های آن، درجه ی گرمای فاضلاب  معمولا بیشتر از درجه ی گرمای آب در همان محیط است .
مواد خارجی در فاضلاب – مقدار مواد خارجی آن در حدود 0.1 درصد و بقیه ی آنرا آب تشکیل می دهد.، که نزدیک به نیمی از آنرا موادآلی و بقیه آنرا مواد معدنی تشکیل می دهد.
وزن مخصوص فاضلاب – در حدود 0.99 تن بر متر مکعب است.
2- فاضلاب های صنعتی (Industrial  wastewater)
خواص فاضلاب های صنعتی و پساب کارخانه ها کاملا بستگی به نوع فرآورده ی کارخانه دارد.

مهمترین تفاوت های فاضلاب صنعتی با خانگی :


1-   امکان وجود مواد و ترکیب های شیمیایی سمی در فاضلاب کارخانه بیشتر است.
2-   غالبا خاصیت خورندگی بیشتری دارد.
3-   خاصیت قلیایی و یا اسیدی زیاد دارد.
4-   امکان وجود موجودات زنده در آنها کمتر می باشد.
نکته : تنها بخشی از فاضلاب کارخانه ها که تقریبا در تمام کارخانه ها خاصیتی یکسان دارند، فاضلاب بدست امده از تشکیلات خنک کننده ی آنها است.
3- فاضلاب های سطحی( آب های سطحی)  ( Storm  water)
 بیشترین بخش ماد خارجی را در این فاضلاب ها مواد معدنی مانند ماسه وشن تشکیل می دهند.فاضلاب سطحی ناشی از بارندگی بسته به طول و نوع مسیری که در روی زمین طی می کنند می توانند کاملا تمیز ، نسبتاتمیز و یا خیلی کثیف باشند.

 آلودگی فاضلاب


آلودگی فاضلاب بیشتر به واسطه ی وجود مواد آلی در آنها نمودار می شود .برای نشان دادن درجه ی آلودگی فاضلاب معمولا بجای اینکه مقدار مواد آلی موجود در فاضلاب را اندازه گیری کنند ، مقدار اکسیژن لازم بری اکسیداسیون مواد نامبرده را اندازه گیری میکنند.
مهمترین روش های تعیین درجه ی آلودگی فاضلاب عبارتند از:

1- تعیین مقدارBiochemical oxygen demand
تعیین BODعبارتست از تعیین مقدار اکسیژن لازم که باید به فاضلاب داده شود تا باکتریهای هوازی مواد آلی موجود در فاضلاب را اکسید نموده و به مواد پایدار معدنی تبدیل سازد.
نکته : مقدار BOD  فاضلاب در زمانهای مختلف تغییر می کند که نه تنها به غلظت موادآلی فاضلاب بلکه به میزان فعالیت باکتریها ، درجه ی گرما و شدت درهمی فاضلاب نیز بستگی دارد.
منحنی تغییرات BOD:
(مرحله اول) اکسیداسیون ترکیبات آلی کربن دار : این مرحله از نخستین لحات کار باکتریها آغاز شده و در 20در جه ی گرما تا مدت زمانی در حدود20  شبانه روز ادامه می یابد .
(مرحله دوم)اکسیداسیون ترکیبات آلی ازت دار: این مرحله همزمان بااکسیداسیون ترکیبات آلی کربن دار شروع و از پیرامون دهمین روز پس از آغاز فعالیت باکتریها شدت پیدا کرده و تا مدت ها ادامه می یابد.
نکته: درجه ی آلودگی فاضلاب های شهری بسته به غلظت آنها و مقدار مصرف سرانه ی آب میان 200تا400 میلی گرم در لیترBOD تغییر می کند .
2- تعیین مقدارChemical  oxygen  demand
در این روش از اکسید کنند های قوی مانند پرمنگنات پتاسیم و یا دی کرومات پتاسیم برای اکسیداسیون مواد آلی و مواد اکسید پذیر دیگر که در فاضلاب یافت می شود استفاده می شود.برای استفاده از مواد نامبرده نخست آنها را در محلول اسیدی حل کرده و سپس به فاضلاب می افزایند و ده دقیقه گرما می دهند.
نکته : دقت این روش کم است وتنها برای مقایسه ی یک فاضلاب در مرحله های گوناگون تصفیه بکار می رود .
نکته:از کلر نیز می توان برای تعیین درجه ی آلودگی فاضلاب استفاده نمود. برای اکسیداسیون کامل فاضلابهای خانگی تازه مقدار کلر لازم پیرامون 2تا5 گرم برای هر نفر در شبانه روز می باشد.
3- تعیین مقدارTotal  oxygen demand
 در این روش ترکیبات کربن دار آلی موجود در فاضلاب اندازه گیری می شود. برای این کار فاضلاب را باید تا حد سرخ شدن سوزانید و گاز کربنیک تولید شده را اندازه گیری نمود.
4- تعیین مقدار Dissolved  solids
مواد معلق در فاضلاب قسمت از کل مواد خارجی موجود در آن می باشد که تعیین آن برای پیش بینی مقدار لجن حاصل از تصفیه ی فاضلاب اهمیت ویژه ای دارد . مقدار کل مواد معلق با کمک صافی تعیین می شود و در صورت سرخ کردن آنچه در صافی باقی مانده تا گرمای 600 درجه سانتیگراد مواد آلی آن تبدیل به گاز شده و تنها مواد معدنی بجای می ماند .
نکته : نزدیک به 40 درصد مواد محلول در فاضلاب شهری و72تا75 درصد مواد معلق در آن دارای منشا آلی بوده و بقیه ی مواد خارجی را مواد معدنی تشکیل می دهند.
5-تعیین مقداراکسیژن محلول (DO)
مقدار اکسیژن محلول موجود در فاضلاب شهری نمایشگر قدرت تصفیه ی طبیعی و خود بخودی آن می باشد.
نکته : مقدار اکسیژن محلول در فاضلاب  نباید از 1.5 میلی گرم در لیتر کمتر شود.
نکته : یکی از راه های اندازه گیری مقدار اکسیژن محلول با کمک وارد نمودن برخی از ترکیبات منگنز که قدرت جذب اکسیژن در آنها زیاد است واندازه گیری وزن اکسیژن جذب شده توسط آن انجام می گیرد.

آلودگی فاضلاب شهری در ایران

برای تعیین درجه آلودگی فاضلاب شهری لازم است که شبکه ی گردآوری فاضلاب وجود داشته باشد.
نکته : بطور متوسط در فاضلاب های  شهری نسبت مقدار تولید سرانه ی مواد معلق(SS) به مقدار BOD5 پیرامون 1.1تا1.2 می باشد.مقدار تولید سرانه  BOD5  و مواد معلق (SS)   در تهران برابر 40و50 گرم است. میانگین آلودگی فاضلاب شهری رادر ایران نزدیک به 250 میلیگرم BOD5 در لیتر است.

اصول کلی تصفیه ی فاضلاب

1- تصفیه ی مکانیکی یا فیزیکی
مهمترین روش های تصفیه ی مکانیکی متداول در تصفیه خانه های فاضلاب عبارتند از:                                         
الف-صاف کردن فاضلاب :
 الف1- آشغال گیری                               
آشغالگیری نخستین تصفیه ایست که در تصفیه خانه ها در مورد فاضلاب خام انجام می گیردو در ضمن آن مواد معلق درشت را از فاضلاب جدا می سازد.
قراردادن دادن آشغالگیر در مسیر جریان فاضلاب موجب کاهش سطح مقطع جریان ، ایجاد افت فشار و افت انرژی شده که به صورت اختلاف در دو سوی آشغالگیر نمودار می شود. وجود آشغالگیر سبب کاهش مقدار مواد معلق در فاضلاب و در نتیجه کاهش BOD5 می شود.
نکته : مقدار کاهش آلودگی فاضلاب تابعی است از بزرگی سوراخ ها و یا فاصله ی میله های آشغالگیر.
 الف2- صاف کردن با کمک ماسه
این روش بیشتر برای تصفیه ی نهایی فاضلاب وزلال سازی آن در تصفیه خانه ها بکار می رود. و مواد معلق بسیار ریز مانند تخم انگل ها که غالبا در برابر تجزیه بسیار مقاوم اند گرفته می شوند. این روش به علت هزینه ی زیاد ممکن است تنها به عنوان تصفیه ی تکمیلی بکار برده شود. ضمنا در فاضلاب های صنعتی نیز برای گرفتن رنگ های کلوییدی بکار می رود.
ب- ته نشین کردن مواد معلق
روش ته نشینی کردن مواد معلق در فاضلاب مهمترین روش  تصفیه مکانیکی است که در بیشتر تصفیه خانه های فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرد . اساس کار روش ته نشینی بر این هدف قرار دارد که با کاهش سرعت جریان در استخر ها که امکان ته نشین شدن مواد  معلق در فاضلاب به وجود می آید.
در استخر های ته نشینی نخستین ، مواد معلقی از فاضلاب جدا می شوند که فساد پذیر بوده و باید حتما لجن بدست آمده مورد تصفیه واقع گرددو سرانجام در استخر های ته نشینی نهایی لجن هایی از فاضلاب جدا می شوند که بسته به نوع و درجه ی تصفیه ای که برای فاضلاب انجام گرفته ممکن است کاملا تثبیت شده و یا قسمتی تثبیت شده و قسمتی فساد پذیر باشد.
ج- شناور سازی مواد معلق
یکی از کاربرد های این روش در یکان های تغلیظ لجن است که با کمک دمیدن هوا در لجن آبکی و شناور نمودن مواد سبک لجنی به روی سطح آب لجن باقیمانده را تغلیظ می کنند.
نکته : در فاضلاب های صنعتی ، فاضلاب کشتار گاه ها و یا فاضلاب رستوران ها ی بزرگ و نظایر آن ها غالبا پیش بینی چربی گیر های ویژه لازم است . دمیدن هوا در فاضلاب و خنک کردن آن از عواملی هستند که در جداسازی مواد چربی راتندتر می کنند.
نکته : برای محاسبه و طراحی استخر های شناور سازی مانند استخرهای ته نشینی از پارامترهای بار سطحی و مدت زمان توقف استفاده می شود.
2-تصفیه ی زیستی یا تصفیه بیولوژیکی
انواع تصفیه ی زیستی به قرار زیر است :
الف – تصفیه ی زیستی با کمک باکتری های هوازی
اساس کار در این روش تصفیه ، رسانیدن اکسیژن به فاضلاب است.برای رسیدن به این هدف باید سطح تماس فاضلاب با هوا افزایش یابد. این کار ممکن است با دمیدن هوا در فاضلاب و یا ایجاد تلاطم در سطح آن رخ دهد. اینگونه هوادهی در استخر های هوا رسانی انجام می گیرد . یا اینکه با چکانیدن فاضلاب روی قلوه سنگ های طبیعی و یا مصنوعی آنرا در مجاورت هوا قرار داد . یا بصورت لایه های نازکی روی بسترهای ماسه ای و یا زمین های کشاورزی وغیر از آن پخش نمود.گاهی نیز از اکسیژن خالص استفاده می کنند.
نکته هدف از تصفیه ی فاضلاب تنها تبدیل مواد آلی نا پایدار به مواد تثبیت شده ی معدنی نیست بلکه باید این مواد را نیز از آن جدا کرد .
 ب- تصفیه ی زیستی باکمک باکتری های بی هوازی
اساس کار این باکتری ها بر این است که اکسیژن مورد نیاز خود را از تجزیه ی مواد آلی و معدنی موجود در فاضلاب بدست آورند .
به عبارت دیگر این باکتری ها برخلاف باکتری های هوازی نامبرده را احیا می کند.نتیجه ی این فعالیت تجزیه ی مواد آلی ناپایدار و تبدیل آنها به نمک های معدنی پایدار و نیز تولید گازهای چون هیدروژن سولفوره ، متان ، CO2 ، ازت می باشد.به علت تولید گاز هیدوژن سولفوره به این روش ، روش تعفن نیز می گویند.
نکته :مهمترین کاربرد این روش در مخزن های سربسته هضم لجن می باشد.در تکنیک هضم لجن تلاش می شود که مرحله ی اسیدی زود گذر باشد و فرایند هضم لجن بیشتر به صورت متانی و در حالت قلیایی انجام گیرد.لجنی که مرحله ی هضم متانی آن انجام شده باشد دارای رنگ قهوه ای مایل به سیاه است ، بوی شبیه بوی خاک مرطوب را می دهد و تولید ناراحتی نمی کند ، به خوبی آب خود را از دست می دهد و حجم آن به صورت چشم گیری کم گشته و خاصیت چسبندگی آن ناچیز و مقدار موجودات زنده در آن کاسته شده است.
پ - تصفیه ی زیستی باکمک باکتری های هوازی نیترات ساز و باکتری های بی هوازی نیترات زدا

نکته : اکسیداسیون مواد آل فاضلاب در حالت هوازی در دو مرحله انجام می گیرد . مرحله ی یکم مربوط به اکسیداسیون مواد آلی کربن دار می باشد و مرحله ی دوم مربوط به اکسیداسیون مواد آلی ازت دار می باشد که نتیجه ی کار باکتری ها در این مرحله تجزیه ی مواد آمونیاکی و تولید نمک های معدنی نیتریت ها و نیترات ها می باشد از این رو به این مرحله آمونیاک زدایی و یا نیترات سازی می گویند .
باتوجه به این که در تصفیه خانه های فاضلاب شهری نباید تنها به تبدیل مواد آلی ازت دار به مواد معدنی( نیترات ساز ی ) اکتفا نمود ،باید به گونه ی این ترکیبات را از فاضلاب جدا نمود از نیترات زدایی استفاده می شود.
نکته : معمولا نزدیک به 5تا10درصد از کل ترکیبات ازت دار موجود در فاضلاب توسط لجنی که از استخر های ته نشینی نخستین برداشت می شود و نزدیک به 10تا20درصد توسط لجن بدست آمده از استخرهای ته نشینی نهایی کاسته می شود .

3- تصفیه ی شیمیایی
اساس کار در تصفیه ی شیمیایی بر کاربرد مواد شیمیایی در تصفیه ی فاضلاب قرار دارد . در تصفیه خانه های فاضلاب مواد شیمیایی مانند کلرو فریک و انواع مختلف پلیمر ها را برای تاثیر گذاردن روی مواد خارجی نامحلول و کلوییدی و یا مواد محلول در فاضلاب بکار می برند.بجز این از مواد شیمیایی مانند کلر برای گندزدایی و کشتن میکروب های موجود در فاضلاب و نیز برای کاهش بو در تصفیه خانه ی فاضلاب استفاده می شود.
روشهای تصفیه ی شیمیایی بجز موارد یاد شده کمتر در تصفیه خانه های فاضلاب شهری مورد استفاده قرار می گیرند و این روش ها بیشتر در تصفیه ی فاضلاب های صنعتی بکار می روند.
مهمترین مواردی که از مواد شیمیایی برای تاثیر رو ی مواد خارجی محلول در فاضلاب استفاده می شود عبارتند از :

الف: خنثی سازی: در صورتی که فاضلاب هنگام ورود به تصفیه خانه  درجه ی اسیدی کمتر از 6.5ویا بیشتر از 8.5داشته باشد نخست بایید آنرا خنثی نمود . فاضلاب شهری برخلاف فاضلاب صنعتی نیاز به عمل خنثی سازی ندارد .

ب:اکسیداسیون(برای پایدار نمودن و جداسازی مواد خارجی محلول )

پ:احیا

د: تعویض یون

مهمترین روش های که باکمک موادشیمیایی برای جداسازی مواد معلق موجود در فاضلاب استفاده می شود عبارتند از:

1-انعقاد یا لخته سازی : هدف از انعقاد یا لخته ساز ی عبارتست از انکه با کمک مواد شیمیایی ، مواد معلق سبک وبویژه مواد نیمه محلول و کلوییدی شکل را به صورت لخته ها وقطعات بزرگی در آورده تا در اثر وزن خود ته نشین شوند . به عبارت دیگر انعقاد عملی است تشدیدکننده ی عمل ته نشینی در تصفیه ی مکانیکی .

مهمترین مواد منعقد کننده در فاضلاب : پولیمرها و پلی الکترو لیت ها ، سولفات ها و هیدرات های آلومینیوم ، سولفات ، کلرور و هیدرات های دو و سه ظرفیتی آهن و خاک رس و آب آهک

افزودن مواد منعقد کننده به فاضلاب مقدار لجن بدست آمده در استخرهای ته نشینی را دو تا سه برابر میکند و در نتیجه حجم منبع های هضم لجن و مقدار گاز تولید شده افزایش می یابند.

2- شناور سازی : بر عکس عمل لخته سازی و ته نشینی ف می توان برای تشدید عمل جدا سازی مواد سبک موجود در فاضلاب از مواد شیمیایی استفاده نمود . این مواد شیمیایی موجب می شوند که ذرات هوا به مواد معلق فاضلاب چسبیده ، وزن مخصوص آنها را کاهش داده و موجب افزایش سرعت بالا روندگی آنها شود . دراین روش معمولا مواد معلق در فاضلاب به صورت کف در سطح استخر نمودار گردیده و جمع آوری می گردند .

روش شناور سازی نیز بیشتر در فاضلاب های صنعتی بکار می رود و استفاده از این روش در فاضلاب شهری تنها ممکن است برای تغلیظ لجن بکار رود . گاهی از این روش برای بازیابی دوباره ی مواد با ارزشی که همراه پساب کارخانه ها تلف می شوند نیز استفاده می شود.

3- جذب سطحی : برخی از مواد شیمیایی مانند کربن فعال به علت خاصیت جذب سطحی زیاد می توانند ذرات معلق و کلوئیدی موجود در فاضلاب  را جذب کنند . استفاده از اینگونه مواد در صافی های ماسه ی به ویژه برای رنگ زدایی پساب برخی از کار خانه ها مفید است.

گندزدایی فاضلاب با کلر

استفاده از کلر ارزانترین روش گندزدایی فاضلاب است . کار برد کلر گازی ارزانتر و موثرتر از هیپو کلریت کلسیم یا سدیم است . کاربرد کلر گاز ی امکان آلود گی محیط زیست به ویژه مسمومیت کارگران تصفیه خانه را به همراه دارد .کلر بلا فاصله پس از ورود به آب تجزیه شده و اسید هیپو کلروس و ین اکسید کلر تولید می نماید .

خاصیت گند زدایی اسید هیپو کلروس بیشتر از ین اسید کلر است . نسبت تبدیل کلر به اسید هیپو کلروس و ین اکسید کلر تابعی است از درجه ی اسیدی و درجه ی گرمای فاضلاب .

Cl2+H2O می دهد Cl+HOCl+H

HOClمی دهد OCl +H
پس از تجز یه ی نامبرده و به علت وجود موادی اکسید پذیر مانند آهن ، منگنز، اسید سولفوریک و مواد آلی در فاضلاب نخست قسمتی از کلر صرف اکسیداسیون مواد نامبرده ، تولید کلرور ها ی گوناگونی را می کند که اثر کشنده ای بر باکتر یها نداشته و به علت ثبات آنها کلر آنها آزاد نمی باشد.
سپس کلر روی ترکیبات ازتی به ویژه آمونیاک تاثیر گذاشته و به تدریج و بسته به درجه ی اسیدی فاضلاب کلرامین های مختلفی را تولید می نماید.

NH3+HOClمی دهد NH2Cl+H2O

NH2Cl+HOClمی دهد NHCl2+H2O

NHCl2+HOClمیدهد NCl3+H2O

مراحل مختلف تاثیر کلر بر فاضلاب

در مرحله ی اول کلر ی که اضافه می کنیم کلر صرف تولید کلرور میشود و از حوزه ی عمل بیرون می آید و در نتیجه اگر ما کلر را اندازه بگیریم صفر است
در مرحله ی دوم کلر صرف تولید کلرآمین ها می گرددو اگر کلر را اندازه بگیرم شاهد افزایش مقدار کلر آب می شویم .
در مرحله سوم کلر اندازه گیریی شده کاهش مییابد به دلیل اینکه کلر بر کلر آمین ها اثر کرده و آنها را اکسید می کند تا به نقطه ی می رسد که به آن نقطه ی شکستBreak point می گویند .
در مرحله چهارم که در واقع بعداز نقطه ی شکست یا Break point می باشد کلر آزاد و ترکیبات کلردار آلی تولید می شود که صرف گندزدایی می شود .
نکته :اثر میکروب کشی کلر در PHپایین بهتر است به طوری که کارایی کلر در PH=7 حدود 85 درصد ، PH =8  حدود 30درصد ودر PH=9  تنها حدود 5 درصد است .
نکته:  اسید هیپو کلروس موثرترین عامل گندزدایی است.
نکته : نقطه ی شکست بستگی به مقدار ماده اکسید پذیر و آمونیاک می باشد .
در فاضلاب باید مدت زمان تماس کلر با فاضلاب 15تا 30دقیقه انتخاب می گردد.
در محاسبات تقریبی می توان مقدار کلر لازم برای گندزدایی فاضلاب خانگی را نزدیک به 2تا5 گرم برای هر نفر در شبانه روز پیش بینی  نمود.
کاربرد کلر بجز گندزدایی موجب کاهش بوی فاضلاب سبب کاهش مواد روغنی و درجه ی کدری فاضلاب می شود . همچنین بوی کلر حشرات را از فاضلاب دور می کند .
در موقع را هبری تصفیه خانه کلرزنی باید به اندازه ی با شد که هنوز دست کم 0.3تا0.5 میلی گرم در لیتر کلر آزاد باقی مانده باشد.
ضمنا برای کلر زدایی پساب از ترکیبات گوگردی نظیر گاز SO2 و یا تیو سولفات سدیمNa2S2O3  استفاده می شود.



موادشیمیایی در مواد غذایی و خوراکی

مواد شیمیایی در مواد غذایی

مواد شیمیایی خطرناک در مواد غذایی :
هزاران سال پیش، انسان ها فقط از غذاهای تازه استفاده می کردند؛ میوه جات، سبزیجات، حبوبات و گوشت را مستقیماً از طبیعت به دست آورده و صرف می کردند. امروزه، انواع مختلفی از مواد غذایی که در سوپر مارکت ها یافت می شود حاوی مقدار زیادی مواد افزودنی، نگاه دارنده ها و سایر مواد شیمیایی خطرناک است. اما این قندهای مصنوعی تا چه حد مضر هستند؟ نگاه دارنده های آنتی اکسیدان چطور؟ بعضی از این مواد افزودنی شیمیایی برای ما خطرناک نیستند اما بعضی خطرات جدی را برای سلامتی به دنبال دارند. این مقاله را بخوانید تا متوجه شوید کدامیک از این مواد افزودنی شیمیایی برای سلامتی شما مضر هستند.
توجه: کلیه این مواد افزودنی بنابر قوانین کشور امریکا مجاز شمرده می شوند.
نگاه دارنده ها
پروپیل گالاتو
این نوعی نگاه دارنده آنتی اکسیدان است که دوام چربی ها و روغن ها را مثل روغن های گیاهی، آدامس ها، محصولات گوشتی و سوپ مرغ بالا می برد. استفاده از پروپیل گالاتو ممکن است منجر به سرطان شود. معمولاً این ماده باBHA و BHT استفاده می شوند.
BHA و BHT
این دو ماده شیمیایی نیز فساد چربی ها، روغن ها و غذاهایی که حاوی روغن هستند مثل روغن های گیاهی، آدامس و چیپس سیب زمینی را به تاخیر می اندازد. تحقیقاتی که روی موش ها انجام شده است نشان می دهد که هر دو این مواد به سرطان منجر می شوند. میتوان به راحتی این مواد را با مواد دیگری مثل ویتامین E جایگزین کرد یا اینکه به جای هوا در نیتروژن بسته بندی شوند. تا جایی که ممکن است از این مواد دوری کنید.
نیتریت و نیترات سدیم
نیتریت سدیم را به گوشت های دودی مثل هات داگ برای حفظ رنگ و دادن مزه و بو اضافه میکنند. نیترات سدیم نیز برای همین منظور استفاده می شود. به علاوه خاصیت نگاه دارندگیشان، برای جلوگیری از مسمومیت بتولیسم که بیماری کشنده است و از مواد غذایی منتقل می شود نیز استفاده می شود. متاسفانه، در طی عمل گوارش، این مواد نیتروس آمین سرطان زا در بدن ما تولید می کنند. به همین دلیل بیشتر غذاهایی که حاوی نیتریت سدیم هستند با ویتامین C ترکیب می شوند چون این ویتامین از شکل گیری نیتروس آمین ها جلوگیری می کند. هرچند، اگر هنوز نگران میباشید، از خوردن غذاهایی که حاوی نیتریت سدیم هستند پرهیز کرده و غذاهایی استفاده کنید که ویتامین C زیادی داشته باشند مثل مرکبات، گل کلم و فلفل سبز.
قندها و شیرین سازهای مصنوعی ساخارین
این قند مصنوعی 350 مرتبه از شکر شیرین تر است. در بسیاری از غذاهای رژیمی، نوشابه ها و به عنوان جایگزینی برای شکر استفاده می شود. تحقیقات بسیاری که روی حیوانات انجام شده است نشان می دهد که به سرطان مثانه، رحم، تخمدان، رگ های خونی، پوست و اعضاء مختلف دیگر منجر می شود. در طی ده سال اخیر جنگ و جدال بسیاری روی منع استفاده از محصولاتی که حاوی ساخارین هستند بوده است، اما در سال 2000 همه ی این اخطاریه ها برداشته شد. هرچند، دلایل و مدارک نشان بر این دارند که باید از این ماده دوری کرد.
اَسپرتیم
این شیرین ساز مصنوعی شیمیایی از متانول و دو آمینو اسید تشکیل شده است. هر چند که معمولاً عقیده دارند که بهترین شیرین ساز مصنوی است، اما در آزمایشاتی که در دهه 70 روی موش ها انجام شد ، نشان داده شده که به تومرهای مغزی منجر می شود. اگرچه از سوی گروه های مختلف درخواست تحقیقات بیشتر می شد تا خطرات نهفته اَسپرتیم مشخص شود، تا سال 2005 این کار صورت نگرفت. مشخص شده است که حتی مقدار بسیار کمی از این شیرین ساز مصنوعی ابتلا به لنفوم و لوکیمی را بالا می برد و گاهاً به تومرهای مغزی هم در موش ها منجر می شود.
رنگ دهنده های مصنوعی
آبی 1 و آبی 2
آبی 1 رنگی خوراکی است شیمیایی که در آب نبات، نوشابه و مواد پخته شده استفاده می شود. هرچند که تحقیقات بیشتری مورد نیاز است، اما بعضی آزمایشات درصد خفیفی ابتلا به سرطان را نشان داده است، بنابراین بهتر است که از این ماده شیمیایی دوری کنید.
آبی 2 در غذاهای حیوانات، آب نبات و نوشابه ها مورد استفاده قرار می گیرد. تا به حال به اثبات نرسیده است اما آزمایشات نشان داده است که در موش ها به تومرهای مغزی منجر شده است.
زرد 6
در نوشابه ها، غذاهای پخته، سوسیس، آب نبات و ژلاتین مورد استفاده قرار می گیرد. این رنگ دهنده مصنوعی سومین رنگ دهنده پر استفاده به حساب می آید. نشان داده شده است که به تومر کلیه و التهاب آدرنال می انجامد و به سرطان های مختلفی منجر می شود. هرچند، محققان بیان کرده اند که خطر ابتلای به سرطان به علت این ماده در انسان ها وجود ندارد، اما باز عاقلانه تر این است که از آن دوری کنیم.
از غذاهای تازه استفاده کنید!
اگرچه هنوز به اثبات نرسیده است که بیشتر این مواد شیمیایی افزودنی خطرساز هستند، مطمئن تر است اگر از این موادشیمیایی دوری کنیم. برچسب های روی موادی که می خواهید استفاده کنید را حتماً مطالعه کنید. اگر می بینید که مثلاً روی برچسب یک چیپس نوشته شده است که حاوی BHA و BHTاست و چیپس دیگری این ماده شیمیایی را ندارد، آن را انتخاب کنید. و تا آن جا که ممکن است سعی کنید که از غذاها و سبزیجات تازه استفاده کنید که از همه این خطرها دور بمانید.


مضرات نوشابه های گازدار

نوشابه

 

به خاطر داشته باشید که بیماریها یک شبه پدیدار نمیگردند بلکه در طی سالها بر اثر پیروی از  رژیمهای غذایی نامناسب ایجاد میگردند.بنابراین مصرف نوشابه های گازدار را به حداقل ممکن رسانده و در عوض به نوشیدن آب وآب میوه های طبیعی روی آورید. هرگاه هم که هوس مصرف نوشابه های گازدار را کردید حتما از نی استفاده کنید تا از تماس مستقیم نوشابه با دندانها خودداری کرده باشید.


امـروزه مصرف نوشابه های گازدار بطور فزاینده میان مـردم

باب گردیده است. اما  آیـا مـصـرف کنـنـدگان از مـضرات این

نوشابه های رنگارنگ با خبرند؟ پیـش از آن کـه جـــرعه ای

دیـگر از نـوشـابـه خـود را بــنوشید بهتر است این مـقاله را

مطالعه نمایید:

پــژوهشگران مضرات مصرف نوشابه های گازدار را چـنـیـن

برمیشمارند:

1- پـوسیدگی دندانها: تمام نوشابه های گازدار خاصیت

اســیدی داشته و سبب فرسایش مینای دندانها میگردند.

همچنین میزان قند بالای این گـونه مـحــصولات پوسیدگی

دندانها را تسریع میکنند.

2- چاقی: نوشابه های گازدار عمدتا از آب تصفیه شده، افزودنیهای مصنوعی و شکر تصفیه شده تهیه میگردند. بنابراین فاقد هرگونه ارزش تغذیه ای بوده و تنها به  خاطر میزان  قند بالایشان دارای کالری زیادی میباشند که سبب چاقی در فرد مصرف کننده میگردند. در نوشابه های رژیمی نیز جای شکر معمولی از آسپارتام استفاده میکنند که در ضمن آنکه یک ماده اشتها آور میباشد برای سلامتی نیز مضر بوده و مصـرف آن میگرن، سرگیجه و کاهش توان حافظه را بدنبال دارد.

3- سوء تغذیه: افرادی که به مصرف  نوشابه های گازدار اعتیاد دارند و از طرفی که این محصولات موجب کاهش اشتها میگردند بنابراین فرد معتاد تنها به مصرف نوشابه های گازدار روی آورده و دچار سوء تغذیه میگردند.هنگامی که شما در بطری یک نوشابه گازدار را میگشایید بلافاصله حبابها و گازهای موجود در آن به بیرون جهیده وظاهر میگردند.گاز اینگونه محصولات بسبب وجود  اسید فسفریک و دی اکسید کربن در ترکیباتشان میباشد که سبب اسیدی گشتن اینگونه محصولات نیز میگردند.PH  نوشابه های گازدار بین 2.5 تا 3.5 میباشد که موجب پدید آمدن محیطی اسیدی در معده میگردند. در کل مسیر سیستم گوارش تنها معده قادر به مقاومت در برابر چنین محیط اسیدی میباشد. اما در دیگر اعضای سیستم گوارش بدن مانند دهان، گلو و مری در پی مصرف نوشابه های گازدار محیط اسیدی ناهنجاری ایجاد میگردد. چراکه مخاط دهان، گلو و مری بسیار در برابر اسید حساس و آسیب پذیر میباشند. اسید فسفریک موجود در این نوشابه ها نیز با رقابت با اسید هیدروکلریک معده عملکرد صحیح معده را تحت تاثیر قرار میدهد. هنگامی که معده ناکارآمد میگردد غذای مصرفی گوارش نیافته باقی مانده و سبب سوء هاضمه و نفخ میگردد. افرادی که از زخم معده و

سوزش سر سینه رنج میبرند باید از مصرف نوشابه های گازدار جدا خودداری کنند.

4- تاثیر بروی کلیه ها: هنگامی که میزان اسید فسفریک خون افزایش می یابد کلیه ها قادر بدفع سریع آن نمیباشند بنابراین فشار مضاعفی بروی کلیه ها تحمیل میگردد. مصرف نوشابه های گازدار سبب  میگردد تا کلسیم از استخوانها برداشته شده و درون خون جریان یابد این امر موجب رسوب کلسیم اضافی در کلیه ها گردیده که در نهایت منجر به سنگ کلیه میگردد.

5- تاثیر بروی پوست: خون اسیدی بروی عملکرد گلوتایتون تاثیر میگذراد. گلوتایتون یک آنزیم با خاصیت آنتی اکسیدانی میباشد. علاوه بر آن نوشابه های گازدار فاقد هرگونه مواد معدنی و ویتامین میباشند. افرادی که نوشابه مصرف میکنند معمولا مصرف آب میوه، شیر و حتی آب را کاهش میدهند و بدن خود را از ویتامینها و مواد معدنی که برای سلامتی پوست ضروری میباشند محروم میسازند. بنابراین پوستشان بیشتر دچار چین و چروک  میگردد.

6- تاثیر بروی استخوانها: اسید فسفریک موجود در نوشابه های گازدار ماده ای بسیار سمی میباشد. در صنعت از اسید فسفریک بعنوان سختی گیر آب استفاده میگردد. به این طریق که اسید فسفریک سبب زدودن کلسیم و منیزیوم از آب سخت میگردد. اسید فسفریک در بدن نیز دارای عملکرد مشابهی میباشد. یعنی یون کلسیم را از استخوانها بر داشته و پوکی استخوانها را سبب میگردد.

7- تاثیر کافئین: به نوشابه های گازدار عمدا کافئین افزوده میگردد تا ایجاد اعتیاد و وابستگی در مصرف کنندگان خود کنند. کافئین موجود در نوشابه های گازدار با سرعت بیشتری نسبت به دیگر نوشیدنیهای حاوی کافئین  مانند قهوه و چای جذب بدن میگردد. کافئین سبب برهم خوردن نظم خواب گردیده، علایم پیش از قاعدگی را تشدید کرده و سبب کم آبی در بدن میگردد.

 



سولفات مس یا کات کبود

ریز مغذی سولفات مس یا کات کبود

سولفات مس یا کات کبود به رنگ آبی و بدون بو که دارای کاربردهای مختلفی در زمینه های کشاورزی و صنعتی، شیمیایی، و پزشکی و دامپزشکی دارد.

کریستال های سولفات مس در هوای خشک به تدریج شکفته می شود .سولفات مس در دمای45 درجه دو ملکول آب از دست می دهد و در 110 درجه چهار ملکول آب کریستالی را از دست می دهد و آخرین آب کریستالی را در دمای 250 درجه از دست می دهد و در دمای 400 درجه تجزیه می شود .

وزن مخصوص آن 2.87 است . یک گرم سولفات مس در 3 میلی لیتر آب سرد و 0.5 میلی لیتر آب

جوش حل می شود و حلالیت آن در آب محتوی اسید سولفوریک کاسته می شود .مس سولفات یا؛گوهر آبی ؛ ویا؛زاج کبود؛یک ترکیب شیمیایی است که در گستره وسیعی از صنایع مورد استفاده قرار می

است .اما این نمک بسته به درجه آب پوشی به (CuSO گیرد.فرمول شیمیایی اصلی مس سولفات ( 4 یک نوع سنگ معدن مس )فرم بدون )chalcocyanite. صورت یک سری ترکیبات متفاوت یافت می شود

آب مس سولفات است و یک ماده معدنی کمیاب است.وبه صورت پودر سبز کم رنگ ویا سفید مایل به

خاکستری می باشد.فرم های آبپوشیده متنوعی از مس سولفات شامل مس سولفات سه آبه ,پنج آبه

متداول ترین فرم این نمک (CuSO4.5H2O) وهفت آبه موجود است.با این وجود مس سولفات پنج آبه

سنگ خاردار ) شناخته می شود.رنگ آبی روشن )chalcanthite است,که آبی روشن است وبه نام کریستال های مس سولفات آبپوشیده که به دلیل وجود آب متبلور شده است بهترین راه برای تمایز بین فرم بدون آب وآبپوشیده است.بیاییددر مورد مس سولفات وکاربردهای آن بیشتر بخوانیم.

مس سولفات می تواند در آزمایشگاه از واکنش بین ترکیبات متنوع مس با سولفوریک اسید تهیه شود

.بااین وجود مس از لحاظ تجاری به صورت ورقه های بزرگ وبه عنوان یک منبع اقتصادی در دسترس است.مس سولفات پنج آبه به سهولت در آب حل می شود وهم چنین در متانول وگلیسرول وتا حدی در

اتانول قابل حل است.وقتی که کریستال های آبی مس سولفات در شعله باز گرما داده می شوند بدون آب میشوند وبه رنگ سفید خاکستری در می آیند. کاربرد مس سولفات در کشاورزی

مس سولفات پنج آبه به طور متداول به عنوان ضد قارچ برای کنترل ویروس های باکتریایی وبیماری های قارچی محصولات ,میوه ها وسبزی ها مانند زنگ گیاه ,لکه برداشتن برگ ها,آفت ها وزخم پوست سیب استفاده می شود.سولفات مس در تشکیل کلروفیل و پدیده فتوسنتز دخالت دارد.

میشود. نقش متابولیکی مس در چندین A سولفات مس همچنین باعث تحریک در تشکیل ویتامین

سیستم آنزیمی مشخص شده است و همچنین نقش مهمی در بیوسنتز و فعالیت اتیلن به عنوان هورمون

2+ میباشد .فرآیند جذب Cu رسیدگی میوه ها داراست. فرم قابل جذب مس در خاک کاتیون دو ظرفیتی

مخصوص قابلیت دسترسی مس را تحت تاثیر قرار میدهد، این فلز در اسیدیته بالا بسختی جذب میشود

از اینرو استفاده از ترکیبات سولفاته در حل این مشکل موثر است .

می توان یا کودهای حاوی آن را یا سولفات مس محلول در اب را به خاک (Cu) برای رفع کمبود مس

اضافه و یا محلول پاشی نمود.. کاربرد سولفات مس در حد 600 تا 1200 گرم در 1000 لیتر آب در

اوایل بهار نیز موفقیت آمیز میباشد. در غلظت زیاد، مس نیز باعث مسموم شدن گیاه شده، میوه ها

حالت ترک خورده و سیاه رنگ پیدا می کنند و در روی برگ ها نیز نقاط نکروزه قهوه ای رنگ و ریزی

مشاهده می شود.

موارد مصرف صنعتی :

سولفات مس ، در تولید رنگ های آبی و سبز ، در رنگرزی پارچه های نخی و ابریشمی ، معادن ، آبکاری ، ساخت مرکب برای ورق های حلبی ، رنگ مو ، تولید سموم قارچ کش و باکتری کش ، حفاظت چوب و تراورس ، رنگرزی چرم ، باطری سازی ، گراور سازی ، از بین بردن خزه در استخر ها ، مکمل غذای دام وطیور ، تولید شعله سبز در مواد آتش بازی مورد استفاده است .معمولاً در صنایع مختلف از سولفات مس که فاقد اسید نیتریک باشد ، استفاده می شود.

500 در آب آشامیدنی ماکیان برای کنترل آسپرژیلوز و کاندیدیاز ppm استفاده از سولفات مس به مقدار و درماتیت گانگرنی توصیه شده است. مس سولفات اغلب برای تهیه کاتالیست ها برای چندین واکنش در بسیاری از صنایع استفاده می شود.

فرم بدون آب مس سولفات بسیاری از فرایند ها مانند جابه جایی در سنتز های آلی را کاتالیز می کند.

در خالص سازی گاز ها برای برداشتن هیدروژن کلریدوهیدروژن سولفید استفاده می شود.

کاربرد مس سولفات در تهیه ی رنگرز میانی وکاتالیز سنتز ترکیب دی آزو ورنگ خوردن پتالوسیانین

بسیار متداول است.

مس سولفات در آبکاری به عنوان الکترولیت استفاده می شود وهم چنین در واکنش های رسوبی مورد استفاده قرار می گیرد.به عنوان یک ماده افزایشی در چسب ها استفاده می شود.

مس سولفات به عنوان یک ماده رنگ دهنده برای شیشه ,چسب وسرامیک استفاده می شود.

مس سولفات هم چنین در بسیاری از رشته های شیمی برای انجام واکنش های متنوع استفاده می

شود. کاربرد مس سولفات در سلامتی عمومی وپزشکی کاربرد مس سولفات به عنوان ضد قارچ تنها در کشاورزی نیست ,بلکه هم چنین به عنوان یک گند زدا وضدعفونی کننده بر علیه عفونت های قارچی در انسان نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

مس سولفات در تهیه سبزپاریس برای کشتن پشه لارو که عامل مالاریا است به کار می رود.

برای جلوگیری از رشد جلبک ها مخصوصا در استخرهای شنا ومخازن آب به کار می رود.

مس سولفات به ریشه کن کردن نرم تنان در اسکله ها که باعث ایجاد انگل های کرم های پهن در انسان می شود کمک می کند.

بنابراین این ها همه درباره ی کاربرد های مس سولفات بود.علاوه بر کاربرد های فوق مس سولفات

,این همچنین در تهیه ی چوب های نگهدارنده برای محافظت تیر ها از کرم زدگی ویا پوسیدگی چوب

استفاده می شود.همچنین به عنوان دندانه در رنگرزی وبه عنوان یک واکنشگر در فرایند دباغی مورد استفاده قرار می گیرد.علاوه بر این رشد دادن بلورهای مس سولفات یکی از پروژه های زیبای علمی متداول برای دانش آموزان راهنمایی ودبیرستان است. مخلوط مس سولفات وآمونیم کربنات به عنوان ترکیب خرمایی برای استرون سازی خاک ویا در پرورش گل برای جلوگیری از پزمرده شدن گیاهان جوان استفاده می شود.


به عنوان ضد جلبک برای جلو گیری از رشد جلبک ها استفاده می شود. 


برای تولید مخلوط بوردو همراه با کود که برای کارکرد برگ ها ومعالجه دانه ها وبرای معالجه بیماری های قارچی بر روی انگور ها, هندوانه ها ومیوه های هسته داراستفاده می شود .

مس سولفات پنج آبه به عنوان ضد نرم تن برای دفع کردن وکشتن حلزون ها ونرم تنان استفاده می

شود.



فساد در سنگ - عامل اصلی فساد در سنگها

فساد در سنگ ها

فساد در سنگ



عامل اصلی فساد در سنگ‌ها اثر نمک‌های محلول بر آنها می‌باشد. آلودگی محیط، یخبندان و پوسیدگی در قطعات فلزی و وجود رگه‌های ضعیف و همچنین عملیات اجرایی ضعیف نیز موجب تخریب سنگ‌ها می‌شود.

اثر نمک‌های محلول

چنانچه رطوبتی که به همراه خود نمک‌های محلول دارد از سطح سنگ تبخیر شود مقداری نمک در سطح آن به صورت شوره و لایه‌ای هم در خلل و فرج سنگ باقی می‌گذارد. تداوم دور رطوبت-تبخیر موجب افزایش حجم بلورها و پوسته شدن سطح سنگ می‌گردد. لذا سنگ‌هایی که متخلخل ترند در برابر نمک‌های محلول حساس ترند.

آلودگی محیط

سنگ‌های دارای کانی کربنات کلسیم به خصوص در برابر محیط‌های اسیدی حساس هستند. اکسید گوگرد در محیط مرطوب و اکسیژن موجود در هوا تولید اسید سولفوریک می‌کند که بر سنگ‌های آهکی اثر می‌گذارد و تولید سولفات کلسیم می‌نماید. سنگ‌های آهکی و ماسه سنگ‌های آهکی در این مورد حساس ترند.
در مورد سنگ‌های آهکی، سولفات کلسیم حاصل شده در سطح، به وسیله آب شسته می‌شوند. ولی در سطوحی که قابل شستشو نیستند، سطح به وسیله دوده سیاه می‌شود و مبدل به پوسته‌های سخت و برآمدگی‌هایی می‌شود که گرد آهکی در اطراف آن وجود دارد. در انواع سنگ‌های آهکی منیزیم دار، ایجاد سولفات منیزیم روند فساد را تسریع می‌کند.
در ماسه سنگ‌ها خلل و فرج توسط گچ (سولفات کلسیم) پر می‌شوند، پوسته‌های سخت ایجاد شده اغلب به علت تفاوت انبساط حرارتی فرو می‌ریزند. ماسه سنگ‌های سیلیسی گرچه مستقیما بر اثر تهاجم اسیدهای موجود در هوا آسیب نمی‌بینند ولی سنگ گچ تولید شده توسط سنگ آهک موجب خرابی در آنها می‌شود که به علت تبخیر حاصل از تبلور در سطح آنها به وجود می‌آید.
مرمر که اساسا کربنات کلسیم است مورد هجوم اسیدهای موجود در هوا قرار می‌گیرد و سطح صیقلی آن در مرور زمان زبر می‌شود. ولی به علت بافت متراکم و چگال آن کمتر تحت تاثیر عمل تبلور قرار می‌گیرد.

اثر یخبندان

تخریب بر اثر یخبندان در قسمت‌هایی از ساختمان نظیر محل درپوش‌ها، سایه بان‌ها، کرسی بنا و کف پنجره‌ها بیشتر دیده می‌شود. عموما سنگ آهک و دولومیت بیش از ماسه سنگ در معرض تهاجم اثر یخبندان هستند. مرمر، شیت و گرانیت به علت تخلخل اندک تحت تاثیر اثر یخبندان واقع نمی‌شوند.

پوسیدگی فلزات

آب بارانی که از سطوح مس و آلیاژهای آن به سطح سنگ آهکی می‌ریزد باعث ایجاد لکه‌های سبزرنگی می‌شود. زنگ زدگی حاصل از مواد آهنی و فولادی بسیار سخت و دشوار از روی سطوح متخلخل سنگ‌ها پاک می‌شوند. بیشترین آسیب دیدگی ناشی از انبساط زنگ زدن قطعات آهنی و فولادی داخل سنگ کاری نما رخ می‌دهد. به این منظور کلیه قطعات فلزی مورد استفاده در نصب سنگ نما باید ضدزنگ باشند.

آتش

آتش به ندرت موجب تخریب کلی در کارهای سنگی شود. ولی سطح نمای گرانیت، مرمر و ماسه سنگ‌ها ممکن است در اثر آتش سیاه یا خرد شوند. سنگ‌های آهکی عموما تحت تاثیر آتش قرار نمی‌گیرند، فقط سنگ‌های با رنگ روشن به علت اکسید شدن آهن موجود در آنها برای همیشه صورتی رنگ می‌شوند.



فلزات و افزودنیهای موجود در مواد غذایی [فلزات و افزودنیهای موجود

? برخی از فلزات موجود در مواد غذایی

? سرب

سرب یکی از فلزات سنگین است که بطرق مختلف ، سبب آلودگی محیط و در نتیجه ایجاد عوارض مسمومیت حاد و یا مزمن در انسان میشود. تماس دراز مدت با این فلز سبب تجمع آن در بدن شده و یکی از مواد سرطانزا به حساب میآید. آلودگی مزارع و گیاهان به واسطه راه یابی فضولات کارخانجات که با ترکیبات سرب سروکار دارند، باعث افزایش میزان سرب در شیر و گوشت دامهائی که در مراتع چرا میکنند، شده و بطور مستقیم یا غیرمستقیم آلودگی غذای انسان را سبب میشود.

حداکثر میزان سرب برحسب استانداردهای موجود در کشورهای مختلف در آب آشامیدنی 50 میکروگرم در لیتر (ppb) و در مواد غذایی ، 2 میلیگرم در کیلوگرم (ppm) میباشد. همچنین لحیم قوطیهای کنسرو و در برخی موارد ، حاوی سرب است و نگاهداری غذا در این قوطیها بخصوص در مورد اغذیه اسیدی سبب پیدایش سرب در ماده غذایی میشود.

? مس

مس یکی از عناصر لازم در تغذیه انسان و دام است و به مقادیر کم در تولید هموگلوبین خون موثر است. به مقدار زیاد در اغذیه ایجاد عوارض و مسمومیت مینماید. استاندارد مس در بیشتر کشورها ، 20ppm در اکثر مواد غذایی است و در نوشابهها و آب میوه این مقدار 2ppm میباشد. وجود مس در شیر به عنوان کاتالیزور در تسریع اکسیداسیون چربی و تغییر طعم شیر موثر است و میزان 2ppm مس در شیر و یا کره ، مدت نگاهداری این مواد را کاهش میدهد. همچنین وجود مس در میوهها و سبزیهای قوطی شده ، میزان ویتامین C موجود را کاهش میدهد.

? قلع

مواد غذایی حاوی قلع در انسان ایجاد مسمومیت مینماید. گزارشهای متعددی مبنی بر مسمومیت افراد ناشی از مصرف آبمیوه و یا مشروبات نگاهداری شده در قوطی ، در دست است. در صنایع غذایی ، قوطیهای فلزی که به منظور نگاهداری اغذیه بکار میروند، اغلب بوسیله یک ورقه قلع پوشیده میشوند. اغذیه مختلف بخصوص اغذیه اسیدی و همچنین اغذیه گوگرددار مانند ماهی و گوشت در مدت نگاهداری با سطح فلز قوطی ایجاد واکنش نموده و قسمتی از فلز در آن حل میشود. حداکثر مجاز قلع در اغذیه در بیشتر کشورها 250ppm است.

? افزودنیهای مواد غذایی

? محافظها

نگهدارندهها ، مواد ی شیمیایی هستند که با جلوگیری از رشد میکروارگانیسمها و اکسیداسیون مواد اکسید شونده و کنترل فعالیت آنزیمها ، فساد مواد غذایی را به تاخیر انداخته و مدت نگهداری آنها را طولانی مینمایند.

? تثبیت کنندهها و استحکام دهندهها

شامل مواد ی مانند صمغها ، نشاسته و دکسترین و ژلاتین و بعضی ترکیبات پروتئینی و غیره میباشد که در اثر ترکیب آنها با آب مواد غذایی ، خاصیت چسبندگی به ماده غذایی داده و حالت ژلهایشکل تولید میکنند و در بیشتر پودینگها ، سسهای سالاد ، انواع ژله و غیره استفاده میشود.

? مکملهای غذایی

مکملهای غذایی ، مواد ی هستند که به عنوان تکمیل کننده و تقویت کننده به مواد غذایی اضافه میشوند. مثلا ویتامین D به شیر ، ویتامینهای گروه B به محصولات غلات ، ویتامین A یا بتاکاروتن به مارگارین و روغنهای گیاهی ، ویتامین C به آبمیوهجات کنسرو شده و مصنوعی که از اسانس ، شکر و رنگ تهیه میشوند، افزوده میگردند.

? امولسیون کنندهها

امولسیون کنندهها مواد ی هستند که به عنوان استحکام دهنده و ایجاد امولسیون برای روغن در آب ، آب در روغن ، گاز در مایعات و گاز در جامدات بکار میروند که یا از امولسیون کنندههای طبیعی مانند لیستین و یا از امولسیون کنندههای مصنوعی مانند مونو یا دی گلیسریدها و اسیدهای چرب و مشتقات آنها استفاده میکنند.

? بی رنگ و سفید کننده ، اصلاح کننده و تعدیل کننده نشاسته

مواد اکسیدانی مانند پراکسید هیدروژن جهت سفید کردن شیری که جهت تهیه نوع خاصی از پنیر است، استفاده میشود. همچنین برای تغییر رنگ آرد تازه آسیاب شده و کیفیت عمل آوری نان ، از مواد اکسیداسیون استفاده میشود.

? عوامل اسید کننده

این عوامل مواد ی هستند که جهت پایین آوردن PH به مواد غذایی افزوده میشوند که ضمن اصلاح طعم ، بطور غیرمستقیم از رشد باکتریها جلوگیری نموده و مدت زمان استریل محصولات کنسرو را کمتر مینمایند. همچنین باعث جلوگیری از شکرک زدن مرباجات در غلظتهای زیاد میگردند. این مواد عبارتند از: اسید سیتریک ، اسید استیک ، اسید مالیک و ... .

? طعم دهندهها

برای تغییر طعم و اصلاح طعم مواد غذایی از طعم دهندههای طبیعی مانند ادویهجات و اسانسهای طبیعی و یا از طعم دهندههای مصنوعی مانند اسانسها استفاده میشود. اسانسهای طبیعی را از میوه ، گل ، برگ و غیره گیاهان توسط تقطیر در خلاء بدست میآورند. بعضی از اسانسهای مصنوعی عبارتند از: بنزآلدئید با طعم گیلاس ، اتیل بوتیرات با طعم آناناس و متیل آنترانیلات با طعم انگور و ...

? رنگها

رنگها مواد رنگی مختلفی میباشند که به صورت طبیعی و یا مصنوعی تهیه شده و جهت خوشمنظر کردن و یا متحدالشکل کردن و گاهی هم برای مخفی کردن و نامحسوس جلوه دادن عیوب و تقلب در فراوردههای غذایی بکار میروند.



گالوانیزه کردن - آبکاری فلزات

آبکاری فلزات

آبکاری فلزات (گالوانیزه کردن) Galvanizing



گالوانیزه کردن فرآیندی است که طی آن انواع مختلفی از فراورده‌های فولادی را با فلز روی پوشش داده تا مقاومت آن‌ها را در مقابل فرسایش و زنگ‌زدگی افزایش دهد. فلز اصلی که می‌خواهیم آبکاری شود باید کاملاً تمیز باشد و زنگ‌زدگی نداشته باشد تا پوشش به خوبی روی آن بچسبد و بنابراین تمام فرآورده‌های فولادی باید چندین بار مراحلی عموماً شبیه به هم مثل تمیز کردن-آب‌کشی- خشک کردن و یا عملیات سرد و گرم‌کردن را قبل از ورود به خزینه آبکاری «گالوانیزه کردن» بگذرانند. گالوانیزه کردن به دو روش زیر انجام می‌شود:

الف) گالوانیزه کردن به روش حرارتی و غوطه‌ورسازی یعنی غوطه ور ساختن یا فرو بردن محصول فولاد به میان خزینه روی مذاب.

ب) آبکاری سرد به وسیله برق یعنی آبکاری با روی توسط جریان برق از روش حرارتی (ناپیوسته)

برای محصولات ساخته شده از روش نوار پیوسته برای نوارهای فولادی- ورقه یا سیم استفاده می‌کنند. استفاده از روان‌سازها (ذوب‌کننده‌ها) در گالوانیزه کردن به روش نوار پیوسته تقریباً متروک شده و دیگر مورد استفاده نمی‌باشد اما این مواد برای تهیه سیم‌ها هنوز به کار می‌روند.

گالوانیزه کردن به روش حرارتی

فرآیند آبکاری یا استفاده از روش ناپیوسته در دیاگرام نشان داده است. محصولی که باید آبکاری شود باید کاملاً تمیز باشد. این عمل توسط تمیزکننده‌های قلیایی معمولاً با هیدروکسیدسدیم انجام می‌گیرد و سپس آب‌کشی شده و با اسیدهای محلول شیمیایی مثل اسید سولفوریک یا اسید هیدروکلریک پاک می‌شوند. از آن جا که محلول‌های پاک‌کننده وقتی گرم هستند تأثیر بیشتری دارند. محفظه‌های شستشو در درج حرارتی تقریباً معادل 77-65 درجه سانتی‌گراد نگهداری می‌شوند. غلظت اسید هنچنین بین 12-7 درصد وزن آن‌ها تغییر می‌نماید.

یک نمونه از مراحل آبکاری ناپیوسته با یک کوره پخت

در جایی که از روان‌ساز استفاده می‌شود، عمل اصلی آن هم حفظ پاکیزگی همه فراورده‌هایی است که باید آبکاری شوند و خزینه روی و همچنین خشک کردن محصول می‌باشد. این عمل ممکن است با یک مرحله گدازه قبلی و متعاقب آن با یک پوشش روان‌ساز در روی سطح خزینه روی انجام گیرد و یا فقط با یک پوشش روان‌ساز به تنهایی انجام پذیرد.

در آبکاری ناپیوسته، از کلرید آمونیوم به عنوان پوشش روان‌ساز روی خزینه روی مذاب استفاده می‌شود. در آبکاری لوله‌ای، کلرید آمونیوم روی به عنوان روان‌ساز استفاده شده و لوله در محلول داغ این ترکیب غوطه‌ور می‌شود و سپس عملیات تمیزکاری با اسید قبل از این که وارد خزینه روی گداخته شود، انجام می‌پذیرد.

آبکاری به روش حراراتی نوار پیوسته را ممکن است به چهار نوع عمده طبقه‌بندی کرد که فرق اصلی آن‌ها در روش تمیز کردن محصول و قدرت انجام عمل تمیز کردن در خط است:

در نوع اول تمیز کردن نوار توسط شعله اکسیداسیون روغن‌های سطحی و احیای متعاقب آن در کوره انجام می‌گیرد. سرد و گرم کردن در خط انجام شود. در نوع دوم از قلیای الکترولیتیک برای تمیز کردن قبل از ورود به خط استفاده می‌کنند. نوع سوم فلز توسط اسیدهای پاک‌کننده و قلیاهایی پاک‌کننده تمیز می‌شود و از یک روان‌ساز قبل از ورود به کوره‌ای که قبلاً گرم شده است استفاده می‌شود. بیشتر سیم‌پیچ‌ها (بوبین‌ها) قبل از ورود به خط در کوره‌هایی به شکل جعبه حرارت داده می‌شوند.

در نوع چهارم آبکاری هم از اسیدهای پاک‌کننده و هم از فرو بردن دو محلول قلیا برای تمیز کاری نوار استفاده می‌کنند. از هیچ‌گونه روان‌سازی استفاده نمی‌شود و فولاد قبل از آبکاری در یک گاز احیا کننده حرارت داده می‌شود. بعضی از سیم‌پیچ‌ها همچنین در کوره جعبه‌ای مانند روش قبل سرد و گرم می‌شوند.

بخش عملیاتی آبکاری در یک خط پیوسته برای نوارهای فولادی عیارهای سبک در تصویر نشان داده شده است. لازم به تذکر است که عدم استفاده از روان‌سازها به خاطر عملیات حرارتی محفظه‌های سرد و گرم‌کننده عمومیت دارد به علاوه در فرآیند تمیز کاری اسیدهای تمیزکننده حذف شده‌اند و از عملیات پاک‌کنندگی قلیایی استفاده می‌کنند و نگهداری سطح تمیز توسط حفظ نوار گرم شده در اطاقک یا در کوره یا تحت فشار احیا کننده هیدروژن تا گذاشتن در زیر سطح خزینه روی گداخته انجام می‌شود. در مورد آبکاری سیم‌ها در حدود 30 رسته سیم موازی پس از یک سلسله اقدامات مقدماتی از یک خزینه روی رد می‌شوند تا هر رشته سیم جداگانه قالبی جذب کرده و حلقه شود. معمولاً سیم‌هایی که باید آبکاری شوند باید عملیات سرد و گرم‌سازی بر روی آن‌ها انجام شود تا آثار سردکاری از بین برود.

مراحل پیشرفت یک خط آبکاری پیوسته برای نوارهای فولادی سبک A:فنر بازکن، B:پیچ رولزوبرش، C:پیچ رولز، D:کناره صاف‌کن E:پیچ رولز و صافکاری توسط جوش، F:مرکز تمیزکاری، G:فنر برایدل، H:حفره حلقوی، I: محفظه حرارتی با هوای کنترل شده در حدود 60متر در طول، J:سوراخ هوای کوره، K:پاتیل‌های آبکاری و ریخته‌گری، L: دودکش‌های جریان خنک‌کننده، M:برج خنک‌کننده

برای این امر یکی از فرآیندهای سرد و گرم کردن پیوسته مورد استفاده قرار می‌گیرد. معمولاً این امر توسط یک لاوک سرب مذاب در جلوی تانک‌های تمیزکاری و آبکاری انجام می‌شود. این سرب مذاب هنچنین برای از بین بردن باقیمانده روغن‌کاری برای کشیدن سیم‌ها عمل می‌کند. متعاقب این گام سرد و گرم کردن سیم‌ها در هوای آزاد و یا در تانکر آب خنک می‌شوند و پس از آن در محلول رقیق شده اسید هیدروکلریدریک داغ تمیز می‌شوند. در گام بعد سیم در آب داغ آبکشی شده و در یک روان‌ساز با گذراندن آن از داخل محلول داغ کلرید روی یا کلرید آمونیوم روی استفاده می‌شود که متعاقب آن سیم‌ها از روی یک خشک‌کن گذشته، سپس به داخل یک خزینه روی مذاب فرو می‌رود. روان‌ساز روی سیم را با یک ورقه کلرید روی می‌پوشاند که آن را از اکسیداسیون محفوظ نگه می‌دارد.

نقاله‌ای که آلیاژی از آهن و روی است در ته خزینه روی مذاب رسوب می‌کند و لازم است به طور متناوب پاک شده و برداشته شود. خزینه روی عموماً از مواد گوناگون پوشیده می‌شود تا از اکسیداسیون سریع سرب مذاب در روی سطح خزینه، به جز در محل ورود و خروج سیم‌ها جلوگیری شود. در این محل‌های سرباز، برداشتن متناوب کف ایجاد شده ضروری است.

آبکاری توسط برق

آبکاری برق فرآیندی است برای تهیه هر نوع فلز با روکش روی توسط یک جریان الکتریکی و در حقیقت آبکاری با روی توسط برق می‌باشد. وسایل مورد استفاده شبیه به سایر انواع آن در آبکاری فلزات می‌باشد و عملیات آن‌ها همان عملیات تمیزکاری فلز قبل از گالوانیزه کردن در روش آبکاری با روش داغ و غوطه‌ورسازی است.

مخاطرات و راه‌های پیشگیری

خط‌های پیوسته آبکاری مدرن کم‌ترین مشکلات را برای سلامتی به وجود می‌آورند. هیچ‌گونه مسمومیت واقعی از سر و کار داشتن با ترکیب‌های روی اتفاق نمی‌افتد. تب ناشی از بخارهای فلز که از استنشاق دود اکسید روی ناشی می‌شود ممکن است اتفاق بیافتد. ولیکن خزینه روی مذاب در درجه حرارت پایین‌تری نسبت به روی مذاب در کارخانجات ذوب فلز برنج نگهداری می‌شود (480-450 درجه سانتی‌گراد) و سطح خزینه هم غالباً با مواد گوناگون که خروج و تصاعد دودها را به حداقل می‌رساند پوشانده می‌شود. بدین ترتیب درجه حرارت کم خزینه، پوشیده شدن سطح آن از تصاعد و بالا رفتن دودها و بخارات سرب به صورت قابل ملاحظه‌ای جلوگیری شده، ناخالصی‌هایی مثل سرب، آنتی‌موان (توتیای معدنی) و کادمیوم می‌تواند در فلز روی که برای گالوانیزه کردن به کار می‌رود وجود داشته باشد. اما در هر حال مقدار هیچ یک از آن‌ها از 0.75 درصد فراتر نمی‌رود.

منبع عمده آلودگی هوا در عمل گالوانیزه کردن استفاده از روان‌سازها می‌باشد. در آبکاری ناپیوسته منقطع و عملیات پاک‌کنندگی و استفاده از اسیدهای محلول داغ نیز این چنین است.

روان‌سازهای کلرید آمونیوم روی و کلرید آمونیوم ( نشادر ) در حرارت تجزیه می‌شوند و تشکیل کلرید هیدروژن و گاز آمونیاک می‌دهندکه هر دو آن‌ها به سهولت به وسیله دستگاه تنفسی فوقانی در درجه غلظت پایین‌تر از غلظتی که خطرآفرین تلقی می‌شوند قابل تشخیص هستند.

اسیدهای استفاده شده برای تمیز کردن حتی با غلظت‌های کم باعث تحریک‌های مشابهی در دستگاه تنفسی می‌شوند.

روان‌سازهای به اصطلاح بدون دود چند سالی است که مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر چه در هر حال دستگاه تهویه باید برای خطوط گالوانیزه، گالوانیزاسیون مورد استفاده قرار گیرد. کنترل بخارها و دودها توسط لوله‌های دودکش سقفی ممکن است برای این امر کافی باشد چون جریان حرارتی مواد آلوده‌کننده را به طرف سقف هدایت خواهد کرد.

دودکش‌های تعبیه شده در سوراخ‌های تهویه در طول هر دو طرف تانک بک اقدام و پیشگیری ضروری و فوق‌العاده موثری برای شستشو و تمیز کردن تانک‌ها و خمره‌هاست.

نصب کلاهک‌های دودکش بر روی دیگ‌ها و ظروفی که در جریان عملیات دفع کف و تفاله‌ها این مواد در آن‌ها جمع می‌شوند ضرورت دارند.

نوع اخیر تهویه مخصوصاً برای تفاله‌هایی که دارای سرب می‌باشد، ضرورت تام دارد. دست زدن به تفاله‌ها یا کف نیز باید به دقت انجام شود این مواد باید با مراقبت زیاد در داخل کانتینرها جای گیرند تا از خروج انتشار گردوغبار غلیظی که ممکن است در صورت ریختن آن‌ها از زهوار بالا به داخل ناشی شود جلوگیری به عمل آید.

نرده‌های ایمنی باید هم برای خط گالوانیزاسیون و هم برای خط شستشو مخصوصاً در جایی که کارگران در طول راه‌روهای بالای تانک رفت‌وآمد می‌کنند تهیه شود.

کارگرانی که با سرب مذاب و یا لعاب سرب سروکار دارند باید متناوباً تحت نظر مراقبت‌های پزشکی قرار گرفته و متناوباً از نظر خون و ادرار آزمایش شوند.

در طول جریان عملیات لباس‌های ایمنی مناسب باید برای کارگران تهیه شود از جمل پیش‌بندهای حفاظتی برای پاها و ساق‌ها. حفاظت دست‌ها و چشم و صورت مثل نقاب صورت جهت احتراز از خطر سوختگی و یا پاشیده شدن فلز مذاب و اسید. امکانات بهداشتی مناسب و خوب مثل وجود حمام‌هایی که در محل کار باید تهیه شوند.

 



<      1   2   3   4   5   >>   >




  • Back To Top
  •